Тод мэдээ
Хог шатааж эрчим хүч гаргах үйлдвэр барина
Нийслэлийн ИТХ-ын ээлжит бус VI хуралдаанаар “Хог шатааж эрчим хүч гаргах үйлдвэр” төслийг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр хэрэгжүүлэх эрх олгох тухай асуудлыг хэлэлцэж, төлөөлөгчдийн олонхын саналаар дэмжлээ.
Төслийг Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай танилцуулав. “Хог шатааж эрчим хүч гаргах үйлдвэр”-ийг Морингийн давааны төвлөрсөн хогийн цэгт барихаар төлөвлөсөн бөгөөд өдөрт 1200-1500 тонн хог шатааж эрчим хүч үйлдвэрлэх боломжтой байна.
НИТХ-ын төлөөлөгч Л.Ариунтуяа “Өмнө нь хог шатаах үйлдвэр бариагүй билүү. Тэр юу болсон бэ. Нэг үйлдвэрээ ашиглалтад оруулаагүй байж дахин үйлдвэр барих талаар яриад байна уу” гэсэн асуултыг тавив.
Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай “Өнгөрсөн жил барилгын хогийг дахин боловсруулах үйлдвэр ашиглалтад орсон. Энэ бол хог шатааж эрчим хүч гаргах үйлдвэр юм” гэдэг тайлбарыг хийлээ.
НИТХ-ын төлөөлөгч Ү.Оюунзул “Дэлхийн улс орнуудад хог шатаах үйлдвэр нэлээд боловсронгуй болсон. Сэргээгдэх эрчим хүчийг нэмэгдүүлэх, уур амьсгалын өөрчлөлтийг багасгах талаас дэмжиж байна. Гурван үе шаттай үйлдвэрийг барихад туршлагатай компани, багагүй хөрөнгө оруулалт шаардана. Сонгон шалгаруулалтад үүнийг хэрхэн анхаарах вэ. Биологийн задралгүй хог хаягдлаа шатаагаад эрчим хүч гаргаад шийдчих юм байна. Тэгвэл биологийн задралтай хогоо хэрхэн эдийн засгийн эргэлтэд оруулах вэ. Нэг хогоо шийдээд, нөгөө хогоо үлдээхгүй болов уу” гэсэн асуултыг тавилаа.
Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай “Байгальд ээлтэй талаасаа олон улсад нэлээд дээгүүрт орох төсөл гэж тодорхойлоод байгаа. Гурван үе шаттай явж байгаа төсөлд нэлээд анхаарч ажиллаж байна. Урьдчилсан шатад 4 компаниас ТЭЗҮ авсан. ШУТИС-ийн эрдэмтэд шинжилгээ хийсний үндсэн дээр ТЭЗҮ-г эцэслэсэн. Шатах боломжтой бүх хогийг шатааж эрчим хүч гаргах боломжтой. Зарим төрлийн тухайлбал, малын сэг зэмийг шатаахдаа нүүрс ч юм уу тодорхой зүйлийг хольж шатаах технологитой” гэв.
НИТХ-ын төлөөлөгч О.Зундуйдорж “Төслийг дэмжиж байгаа. Гэхдээ Хан-Уул дүүргийн 24-р хороо Морингийн даваа орчмын иргэдийн эрх ашгийг, нийгмийн байдлыг дордуулахгүйгээр газрын асуудлыг хэрхэн шийдэж байгаа вэ. Мэдээж том төслийг хэрэгжүүлэх нь зүйтэй ч иргэдийн асуудлыг нэгдүгээрт тавих ёстой учраас энэ талаар тодруулж байна” гэв.
“Улаанбаатар түншлэл төв” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал З.Батырбек “Хог шатааж эрчим хүч үйлдвэрлэх газрын 142 га талбайд байршилтай 600 айл өрх бий. Гэхдээ эдгээр айлууд яг үйлдвэр барих газарт бол ороогүй бүс. Гол цаашдаа үйлдвэрийн парк барих төлөвлөлтүүд хийх юм. Дээрх айлуудын 583 нь дүүргээс, 13 нь нийслэлийн Засаг даргын захирамжаар газар олгогдсон байгаа. Нийтдээ 444 иргэний газар эзэмших эрхийг хүчингүй болгох, үлдсэн хашаа татсан болон амьдарч байгаа айлуудыг холбогдох арга хэмжээ авахаар ажиллаж байна.” гэсэн тайлбарыг өглөө. Тодруулбал, 88 нь хашаатай, 14 нь газар дээрээ амьдарч байгаа, 356 нь хоосон буюу хоёр жил ашиглаагүй, хоёр жил болоогүй 141 газар байна. Иймд газрыг дүйцүүлж олгохоор суурьшил үүссэн бүсэд шилжүүлэхээр ажиллаж байгаа аж.
НИТХ-ын төлөөлөгч Б.Сэмжидмаа “Иргэдийн өмнө тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэхдээ иргэдийн саналыг асуух хэрэгтэй. Морингийн давааны эдгээр айлаас эхлээд санал асуулга авсан уу. Морингийн даваанд барих хог шатаах үйлдвэр барих байршлын хувьд хэр зохистой вэ” гэсэн асуултыг тодрууллаа. Харин албаныхан хуулийн дагуу асуулга явуулсан талаар тайлбар өглөө. Төслийн гол зорилго нь газрын хөрсний болоод агаар орчны бохирдлыг бууруулж эдийн засгийн үр өгөөжийг нэмэгдүүлэх гэдгийг онцлов.
Харин НИТХ-ын төлөөлөгч Ж.Сандагсүрэн хогийг ангилан олгох талаар тодрууллаа. Тухайн үйлдвэр биологийн болон бусад зэрэг шатаах технологиос хамаарч гурав ангилах талаар тайлбарлав.
НИТХ-ын төлөөлөгч З.Төмөртөмөө “Эдийн засгийн ач холбогдолтой төслийг дэмжинэ. Гол нь энэ төслүүдээ яриад л байх биш гараанаас нь хөдөлгөмөөр байна. Мөн энэ үйлдвэр ашиглалтад ороход хэдэн жилийн дараа хоггүй болох вэ. Аюултай хог хаягдлыг цаашдаа яах вэ. Аюултай хог хаягдлыг устгах үйлдвэрийг хувийн хэвшил барьчихсан байна. Үүнийг дэмжиж байгаа зүйл байна уу” гэдгийг тодрууллаа.
Нийслэлийн Засаг даргын нэгдүгээр орлогч Т.Даваадалай “Улаанбаатар хотын хувьд өнөөдрийн байдлаар Улаанчулуут, Морингийн даваа, Цагаа давааны хогийн цэгүүдэд дарж булшлах аргыг хэрэглэж байна. Жилд дунджаар 1.2 тонн буюу нэг иргэн өдөрт 0.8-1 кг хог гаргадаг гэсэн тооцоо бий. Үүний 75 хувь нь шатаах боломжтой гэсэн судалгаа хийсэн. Тиймээс хогноос эрчим хүч гаргах технологийг сонгосон. Аюултай хог хаягдлыг цаашдаа уг үйлдвэрт шатаахдаа ангилах талаар анхаарч ажиллана” гэсэн тайлбарыг өглөө.
НИТХ-ын төлөөлөгч Д.Наянбаяр “Ахуй хог хаягдлыг шатааж болж байна. Гол нь аюултай хог хаягдлыг цаашдаа хэрхэн шийдэх талаар ярих зайлшгүй шаардлагатай байна. Ялангуяа уурхайтай холбоотой асуудлыг цэгцлэх хэрэгтэй байна. Налайхад дарах булшлах хог хаягдалд эмнэлгийн аюулгүй хог хаягдал их эзэлдэг. Үүнийг бас анхаарах хэрэгтэй байна” гэв.
НИТХ-ын төлөөлөгч Ж.Энхжаргалан “Төслийг бол мэдээж дэмжиж байна. Гэхдээ эргээд гүйцэтгэл дээр маш онцгой анхаарахгүй бол хариуцах эзэнгүй үлддэг шүү” гэсэн саналыг хэллээ.
Түүнчлэн НИТХ-ын ээлжит бус VI хуралдаанаар “Багахангайн Мах боловсруулах үйлдвэр” ОНӨААТҮГ-г татан буулгах тухай, Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн хараат бус гишүүдийг томилох, гишүүнийг чөлөөлөх тухай, Сүм, хийдийн үйл ажиллагаа эрхлэх зөвшөөрлийн хугацааг сунгах тухай асуудлыг хэлэлцлээ.
Эх сурвалж: НИТХ-ХМОНХА
Тод мэдээ
Ерөнхий сайд Г.Занданшатар Монголын Ахмадын холбооны удирдлагуудтай уулзлаа
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар Монголын Ахмадын холбооны ерөнхийлөгч Ц.Сүхбаатар болон тус холбооны удирдлагуудыг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын эхэнд тус холбооны Ерөнхийлөгч Ц.Сүхбаатар ахмад настнуудын тэтгэврийг нэмэгдүүлэх, зээлийн хүүг бууруулах, хугацааг уртасгах, орон сууцны хөнгөлөлт, чөлөөлөлтөд хамруулах талаар ахмад настнуудын тавьж буй шаардлагыг уламжилж, зарим асуудлыг шийдвэрлэх боломжийн талаар саналаа хэллээ.
Тухайлбал, ахмад настнуудын тэтгэврийг инфляцын түвшинтэй уялдуулан нэмэгдүүлэхээр хуульчилсан. Гэхдээ 6 хувиар нэмэгдүүлэхэд өндөр тэтгэвэртэй ахмадуудын тэтгэвэр 200-300 мянган төгрөг, бага тэтгэвэртэй ахмадуудынх 40-60 мянган төгрөгөөр нэмэгдэхээр байгаа. Ийм зөрүү гарч байгаа тул бага тэтгэвэртэй ахмадуудын тэтгэврийг илүү нэмэгдүүлж болох юм. Мөн “Ахмадын орон сууц” хөтөлбөрийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх, хүүхдийн тооноос шалтгаалан тэтгэврийн хэмжээг тогтоох асуудлыг эргэн харах шаардлагатай байна гэлээ. Ахмад настны тухай хуулийн зарим заалтын хэрэгжилтийг хангаж ажиллахаас гадна орон нутгийн засаг захиргаанаас ахмад настнуудад чиглэсэн бодлогод анхаарал хандуулахыг хүсэв.
Ерөнхий сайд Г.Занданшатар, ирэх онд тэтгэврийг 6 хувиар нэмэгдүүлэхэд нийт 333.5 тэрбум төгрөг зарцуулж, дундаж тэтгэврийн хэмжээг 901,000 төгрөгт хүргэхээр тооцож байна. Ахмад настнуудын тэтгэврийг нэмэгдүүлэх, амьдралын чанарыг сайжруулах зэрэг асуудал Засгийн газрын анхаарлын төвд байгаа. Нэн тэргүүнд холбогдох яамд болон Монголын Ахмадын холбоо хамтран ахмад настнуудын хөгжил, хамгааллын асуудлаар дунд хугацааны хөгжлийн хөтөлбөр боловсруулж гаргах шаардлагатай байна гэлээ.
Энэ жилийн төсвийн орлого 3,3 их наядаар тасарч, эдийн засгийн нөхцөл байдал хүнд байгаа. Энэ хүндрэлийг даван туулахын тулд Засгийн газар хэмнэлтийн зарчим баримтлан, хэмнэж болох бүх зардлыг танаж буй ч зайлшгүй зардал болох тэтгэвэр, тэтгэмж, хүүхдийн мөнгийг тасалдалгүй олгох бодлого баримталж буй. Төрөлт нэмэгдэж, ахмад настнуудын насжилт өндөрсөж буй учраас нийгмийн хамгааллын зардал тэр хэрээр өссөн. ҮСХ-ны тооцоогоор 2024 оны байдлаар нийт хүн амын 11.5 хувь нь ахмад настан байсан бол 2050 он гэхэд энэ үзүүлэлт 19.8 хувьд хүрч, таван хүн тутмын нэг нь ахмад настан болох төлөвтэй байна.
Засгийн газар хүний хөгжлийг дэмжих бодлогын хүрээнд ойрын 5 жилийн хугацаанд цалин хөлс, тэтгэвэр тэтгэмжийг олон улсын жишигт хүргэж нэмэгдүүлэх зорилт тавьсан. Ирэх сард Монгол Улсын хөгжлийн 2026-2030 он хүртэлх Үндсэн чиглэлийг УИХ-д өргөн барина. Энэхүү баримт бичигт ахмад настны талаар төрөөс баримтлах цогц бодлогыг тусгаж байгаа юм.
Уулзалтын төгсгөлд Ерөнхий сайд Г.Занданшатар Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам болон бусад холбогдох яам, агентлаг, төрийн бус байгууллагуудын оролцоог хангаж, ахмад настнуудын талаарх хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах, тулгамдаж буй асуудлыг шийдвэрлэх чиглэлээр ажиллах Ажлын хэсэг байгуулах чиглэл өгөв.
Тод мэдээ
Монгол Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулган нээлтээ хийлээ
Улсын Их Хурлын чуулганы нээлтийн хуралдаанд, Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар, Үндсэн хуулийн цэцийн дарга, Улсын Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч, Улсын ерөнхий прокурор, Засгийн газрын гишүүд, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга, Нийслэлийн болон Улсын Их Хуралд ажлаа шууд тайлагнадаг байгууллагын удирдлага, Монгол Улсад байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсанаас хойш ажиллаж байсан Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий нарийн бичгийн дарга нар, Монгол Улсад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газар, Олон Улсын байгууллагын суурин төлөөлөгчийн газрын тэргүүнүүд уригдан оролцов.
Монгол Улсын Их Хурлын 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг нээж, Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан үг хэллээ. Тэрбээр хэлсэн үгийнхээ эхэнд Монгол Улсад байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 35 жилийн ойн болон Олон Улсын Ардчиллын өдрийн мэндийг дэвшүүлэв. Улсын Их Хурал найман байнгын хороотой болсон шинэ бүтцээр ажиллаж эхэлсэн болон татварын ачааллыг бодитоор бууруулж ард түмний “нурууг тэнийлгэх” шинэчлэл хийх, төрийн өмчийн бодлогын шинэчлэн, төрийн өмчит компаниудын ашиг, үр өгөөжийг нэмэгдүүлж хувийн хэвшлийн бизнесийн орчныг сайжруулах чуулган эхэлж буйг тэрбээр онцолсон юм. Түүнчлэн эрчим хүчний салбарын эрх зүйн шинэчлэл, төрийн үйлчилгээний процессын дахин инженерчлэл, боловсрол, хүүхдийн хөгжил хамгааллын бодит шийдлүүд хүлээгдэж байгааг онцгойлон дурдаж, Улсын Их Хурал баталсан хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд нэг бүрчлэн хяналт тавьж ажиллах нь Монгол хүний амьдралын чанарт сөргөөр нөлөөлж буй хүчин зүйлсийг арилгах, боловсрол, эрүүл мэндийн үйлчилгээнд ахиц гаргах боломж бийг тоо баримт эш татан анхааруулав.
Мөн Улсын Их Хурлын дарга, хуулийг ерөнхийлөн боловсруулж, амин чухал асуудлыг нь журам руу “чулуудаж” байсан, товчхон хууль гаргах залхуу арга барил авлига, дур зоргыг цэцэглүүлж, амьдралд саад тотгор үүсгэж байгааг цохон тэмдэглэж, ямар нэг баримтлах зарчимгүй, хязгаарлагдах цар хүрээгүй үзэмж, дур зоргоор баталсан журмуудыг цэгцлэх Хууль тогтоомжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль энэ оны наймдугаар сарын 01-ний өдрөөс хэрэгжиж эхэлснийг онцолсон юм. Тус хууль батлагдсантай холбогдуулан гаргасан Улсын Их Хурлын тогтоолоор хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа бүх хуулийг энэхүү хуульд нийцүүлэх асуудлыг 2026 оны тавдугаар сарын 01-ний өдрийн дотор Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэхийг Засгийн газарт даалгаад байгаа юм.Засгийн газраас өргөн мэдүүлээд байгаа Монгол Улсын 2026 оны төсвийн төслийг 1.3 их наяд төгрөгийн алдагдагдалтай боловсруулсан, боловсролын салбарт зарцуулах төсөв өмнөх оныхоос нэмэгдээгүй зэргийг Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан шүүмжилж, өвөлжилтийн бэлтгэлийг цаг алдалгүй, чанартай хангах шаардлагатайг анхаарууллаа.
Өнгөрөгч хаврын чуулганаар Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, урьд нь жил бүрийн 10 дугаар сарын 01-ны өдөр эхэлдэг байсан намрын ээлжит чуулганыг есдүгээр сарын 15-ны өдрөөс эхэлж, 75-аас доошгүй ажлын өдөр чуулахаар заасан. Намрын ээлжит чуулганы эхний өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар үдээс хойно Монгол Улсын 2026 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2027-2028 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай болон Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2026 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн нэг дэх хэлэлцүүлгээр үргэлжилнэ хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.Тод мэдээ
ABU PRIZES-2025: ABU-гийн 2025 оны "Онцлох телевиз" шагналыг МҮОНРТ хүртлээ
“ABU PRIZES-2025” уралдаанд энэ жил Ази Номхон Далайн орнуудаас нийт 318 бүтээл ирснээс шилдэг бүтээлүүдийг шалгаруулж, шагналыг гардууллаа. ABU-гийн 2025 оны "Онцлох телевиз" шагналыг МҮОНРТ хүртлээ.
МҮОНРТ энэ жил Ази- Hомхон далайн өргөн бүсийн томоохон хоёр ажлыг гардан зохион байгуулсан. Тодоруулбал “ABU” робокон, оюутан залуусын роботын тэмцээнийг сагсан бөмбөгийн төрлөөр амжилттай зохион байгуулсан. Мөн өв соёлоо хадгалах, хамгаалах зорилгыг шингээн, “ABU”-гийн 62 дугаар чуулганыг амжилттай зохион байгуулж байна.
