Тод индэр
Б.Одонтунгалаг: Дэлхий нийтээрээ санхүүгийн боловсролд анхаарч байна
Монголбанкны Олон нийтийн санхүүгийн боловсролын төвийн захирал Б.Одонтунгалагтай санхүүгийн боловсролын Олон Улсын арга хэмжээний талаар ярилцлаа.
- Юуны өмнө иргэдийн санхүүгийн боловсролын асуудлаар яриагаа эхлэе. Яагаад санхүүгийн боловсролд анхаарч байгаа болон хөтөлбөрийн талаар мэдээлэл өгнө үү.
- Аливаа улс орны санхүү, эдийн засгийн тогтвортой байдалд иргэдийн санхүүгийн боловсрол чухал нөлөөтэй байдгийг дэлхий нийтээрээ анхаарч байна. 2000 оны дундаас эхлэн Олон Улсын байгууллагууд манай иргэдийн санхүүгийн мэдлэг, боловсролын түвшинг бусад орныхтой харьцуулсан судалгаанууд хийсэн. Судалгааны үр дүн нь төдий л хангалтай биш гэж дүгнэгдсэн байдаг. Санхүүгийн хямрал нь нэг улсын бус бүс нутгийг хамардаг учраас бодлого боловсруулагчдын хувьд иргэд, олон нийтийн санхүүгийн боловсролд анхаарах шаардлагатай тулгарсан. Тиймээс ч бодлогын баримт бичгүүдэд онцгойлон энэ асуудлыг тусгах болсон. Тухайлбал, Азийн санхүүгийн хямрал дээр ярья. 1990-ээд оны сүүлийн үеийн санхүүгийн хямралуудын дараа 2000 оноос эхлэн Япон, Голланд, Шинэ Зеланд, Сингапур, Их Британи болон АНУ зэрэг өндөр хөгжилтэй орнууд санхүүгийн боловсролыг дээшлүүлэх асуудлыг бодлогын хэмжээнд авч үзэх болсон. 2011 онд хөгжсөн болон хөгжиж буй 26 орон санхүүгийн мэдлэг дээшлүүлэх үндэсний хөтөлбөрийг хэрэгжүүлсэн байдаг бол 2021 онд 129 орон болж тэлсээр байна. Манай улсын хувьд 2016 оноос “Олон нийтийн санхүүгийн суурь мэдлэгийг дээшлүүлэх хөтөлбөр”-ийг Монголбанк, Сангийн яам, БШУЯ, СЗХ-той хамтран хэрэгжүүлж байна. Санхүү, эдийн засгийн мэдлэгийг олгох чиглэлээр бид төрийн болон төрийн бус байгууллага, олон улсын байгууллагуудтай хамтран хүртээмжийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр олон ажлуудыг хийхээр зорин ажиллаж байна.
- Монголбанк төрийн болон хувийн хэвшил, олон улсын байгууллагуудтай хамтран “Дэлхийн Мөнгөний Долоо хоног 2021” /Global Money Week 2021/ арга хэмжээг зохион байгуулж буйтай холбогдуулан манай уншигчдад мэдээлэл өгнө үү.
- Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллагын Санхүүгийн боловсролын олон улсын сүлжээ (OECD/INFE)-ээс “Дэлхийн Мөнгөний Долоо Хоног” олон улсын хүүхэд, залуучуудын аяныг 2012 оноос эхлэн жил бүрийн гуравдугаар сард зохион байгуулдаг уламжлал нэгэнт тогтож, улс орнууд идэвхтэй оролцдог болсон. Энэ хугацаанд нийт 175 улс орны 40 гаруй сая хүүхэд, залууст энэхүү аянаар дамжуулан мөнгөө оновчтой зарцуулах, хуримтлуулах дадал хэвшилд суралцахад чиглэсэн сургалт, мэдлэг мэдээллийг түгээсэн гэсэн тайлант мэдээ бий. Олон нийтийн санхүүгийн харилцаанд энэ жилийн хувьд цар тахлын хөл хорионы улмаас ердийн үеийнхээс өөр нөхцөл байдал тулгарч байна. Ялангуяа гэнэтийн хэрэгцээ шаардлагатай үед мөнгөн хуримтлалтай байх, зардлаа хэмнэж, хүсэл дагасан бус яг л хэрэгцээндээ шаардлагатай хэрэглээнд мөнгөө зарцуулах шаардлага үүсэж байна. Үүнээс гадна, онлайн хэрэглээнд илүүтэй шилжсэн энэ үед санхүүгийн луйварт өртөх магадлал нэмэгдсэн тул эрсдэлээс хэрхэн өөрийгөө болон бусдыг сэргийлэх, санхүүгийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ зөв сонгох гэх мэтчлэн санхүүгийн мэдлэг боловсрол, төлөвлөлт иргэдэд нэн чухал байна. Ийм үед “Дэлхийн мөнгөний долоо хоног”-аяныг улс орнууд хэрэгжүүлж байгаа нь иргэдийг энэ төрлийн мэдээлэлд илүүтэй анхаарал тавих боломжийг олгож байна.
Монгол Улс Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага (OECD)-ын Олон Улсын Санхүүгийн боловсролын сүлжээний гишүүн улсын хувьд энэхүү аянд 2013 оноос нэгдэж, дэлхийн нийтийн санхүүгийн боловсролыг түгээх арга барил, стратегийн дагуу иргэдэд санхүүгийн мэдлэг боловсролыг түгээх төрөл бүрийн үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулж ирсэн.
Энэ жил “Дэлхийн Мөнгөний Долоо Хоног-2021” аяныг “Суралц, Хуримтлуул, Өсгө” уриан дор дэлхий нийтээр тэмдэглэж байна. Манай улсын хувьд Монголбанк, БШУЯ, Монголын Банкны Холбоо, Хадгаламжийн Даатгалын Корпораци, Гэр бүл хүүхэд залуучуудын газар, ХБНГУ-ын Шпаркассэ банкны Монгол дахь сан, Насан Туршийн боловсролын төв болон бусад төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгэм, олон улсын байгууллагууд хамтран “Олон нийтийн санхүүгийн суурь мэдлэгийг дээшлүүлэх хөтөлбөр”-ийн хүрээнд 7 дахь жилдээ зохион байгуулж байна. Энэ хүрээнд 2021 оны 3 дугаар сарын 22-ны өдрөөс 4 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хооронд хүүхэд, залуучуудад болон иргэдэд зориулсан арга хэмжээнүүдийг цар тахлын үеийн халдвар хамгааллын дэглэмийг баримтлан зохион байгуулахаар ажиллаж байна.
- Тэгвэл энэ жилийн хувьд “Дэлхийн Мөнгөний Долоо хоног” аянаар дамжуулж хүүхэд залууст санхүүгийн боловсролын хүрээнд ямар мэдлэг мэдээллийг илүүтэй түгээх вэ?
- Хүүхэд, залуучуудад бэлэн мөнгөтэй харилцах соёл, хуримтлал болон хэрэглээний шийдвэр гаргалтад туслах мэдлэг мэдээллийг олгоно. Харин насанд хүрэгчдэд сүүлийн жилүүдэд хэрэглээнд нэвтрээд байгаа цахим мөнгө, түүний хэрэглээ болон ялангуяа, блок чейн технологтой холбоотой мэдээлэлд нэлээд тодорхой ойлголтуудыг өгөхөд анхаарч байна. Дашрамд хэлэхэд жил ирэх тусам уг аянд хамтран нэгдэх байгууллагуудын тоо нэмэгдэж, санхүүгийн мэдлэг боловсролыг илүү олон хүнд олгох боломжийг нэмэгдүүлж байна. Ялангуяа, цар тахлын хүнд нөхцөл байдлын үед олон нийтэд шаардлагатай байгаа санхүүгийн мэдлэг боловсролыг олгох сургалт, семинар, мэдээ, мэдээллийг мэргэжлийн байгууллагуудын тал бүрийн оролцоотойгоор зохион байгуулна гэдэг бол аяны ачхолбогдлыг тал бүртээ ойлгож хүлээж авч буйгийн илрэл гэж бодож байна. Бид хамтраад цаг үеийн нөхцөл байдлаас хамааран цахим талбаруудыг өргөн хүрээнд ашиглан ажиллаж байна.
- “Дэлхийн Мөнгөний Долоо Хоног-2021” аяны хүрээнд ямар үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулахаар төлөвлөөд байна вэ?
- Цар тахлын өнөөгийн нөхцөл байдлын улмаас олон нийтийг хамарсан үйл ажиллагаануудыг хязгаарлаж байгаа ч бидний зүгээс цахим орчин, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийг идэвхтэй ашиглаж байна. Тухайлбал, ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчид, Их дээд сургуулийн оюутнуудад мөнгөн хуримтлал үүсгэхийн ач ходбогдол болон мөнгөө зарцуулахдаа юуны өмнө зайлшгүй авах ёстой эд зүйл мөн эсэхээ тунгаан бодож, шийдвэрээ гаргадаг байхад нь туслах зорилгоор “Мөнгөө хэрхэн удирдах вэ”, “Хувь хүний санхүү ба өрхийн төсөв”, “Зардал ба хуримтлал”, “Цахим мөнгө” зэрэг сэдвээр цахим сургалтууд, уралдаан тэмцээнүүд, мэдлэг олгох зөвлөгөө мэдээллүүдийг олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслүүдийг дамжуулан олгох болно. Нэгдсэн мэдээллүүдээ бид www.mongolbank.mn, www.sankhuugiinbolovsrol.mn сайт болон “санхүүгийн боловсрол” пэйжээр хуудсаараа олгож байна.
- Ярилцсанд баярлалаа.
Эх сурвалж: Монголбанк
Тод индэр
“Сахал” Ж.Бат-Эрдэнийн хэлсэн үг сэтгүүл зүйд биш шантаачдад чиглэжээ
Хэн дуртай нь хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр хүний нүд рүү хор цацна, ална тална гэдэг. Цахим сүлжээнд өнөөхийг нь сэвж, мөнгөний шантааж, попролыг өдөөдөг муу жишгийг одоо халах цаг болсон. Монгол хүн амны билгээрээ, ах захтай ард түмэн шүү.
Тод индэр
Ахмед Надим: Спортын томоохон үйл явдлыг хурдан шуурхай үзэгчид хүргэхэд хамтран ажиллах хэрэгтэй
Ази, Номхон далайн орнуудын өргөн нэвтрүүлгийн холбооны 62 дугаар Ерөнхий Ассамблейн Спортын хорооны хурал "Туушин" зочид буудалд үргэлжилж байна.
Тус хурлыг нээж Монголын Үндэсний спортын холбооны ерөнхийлөгч Ц.Магалжав, Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Спортын бүлгийн дэд захирал Нам Сан Вон, Ази Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ахмед Надим нар үг хэлсэн.
Спортын хорооны хурлын өнөөдрийн хэлэлцүүлэг "Үндэсний болон соёлын өвийг хамгаалахад спортын хэвлэл мэдээллийн гүйцэтгэх үүрэг" сэдвийн хүрээнд өрнөж байгаа юм.
Энэ хүрээнд МҮОНРТ-ийн Спортын сувгийн захирал О.Ууганбаяр, КВЅ-ийн Спортын төлөвлөлт, продюсерын багийн дэд дарга Нам Сан Вон болон Шри Ланкийн SLRS телевизийн Ерөнхий захирал Маножа Надишана Амарасинхэ нар илтгэлээ хэлэлцүүлж байна.
Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ахмед Надим "Аль ч улсын Үндэсний телевиз болон өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээнд томоохон сорилтууд тулгараад байна. Эдгээр сорилт нь дижитал платформуудтай холбогдож байна. Иймд бид бүхэн хоорондоо хамтран ажиллах шаардлагатай. Энэ удаагийн "ABU-62" дугаар Ерөнхий Ассамблейн хурал яг энэ төрлийн хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, стратеги төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэгдсэн чухал уулзалт болж байна.
2026 онд Хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн, Азийн наадам зэрэг спортын томоохон тэмцээн уралдаанууд зохион байгуулагдана. Эдгээр спортын томоохон үйл явдлыг бид хурдан шуурхай үзэгчдэд хүргэхэд хамтран ажиллах хэрэгтэй. Энэ нь олон нийтийг нэгтгэх спортоор дамжуулан нөхөрлүүлэх зэрэг олон давуу талтай байдаг.
Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооноос нэгэн платформыг шинээр нэвтрүүлсэн. Энэхүү платформоор дамжуулан цахим хэлбэрээр спортын төрөл бүрийн нэвтрүүлэг хүргэх шинэ боломж бүрдэж байгаа бөгөөд энэ удаагийн Ерөнхий Ассамблейн хурлаар тухайн платформын стратегийн шинжтэй бодлогын асуудлуудыг хэлэлцэнэ” гэдгийг онцолсон юм.
Тод индэр
Г.Гэрэл: “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хуралд 40 гаруй орны хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд оролцоно
“ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурал есдүгээр сарын 10-15-ны хооронд болно. Энэхүү хурлын талаар "МҮОНРТ-ийн Ерөнхий захирал Г.Гэрэлтэй "Монголын мэдээ" сувгийн сэтгүүлч ярилцсаныг хүргэж байна.
-МҮОНРТ “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурлыг эх орондоо хоёр дахь удаагаа зохион байгуулах гэж байна. “ABU GENERAL ASSEMBLY”олон улсын хурлын бэлтгэл ажил хэр хангагдаж байгаа вэ?
-МҮОНРТ Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн Радио телевизийн холбооны гишүүнээр 1991 онд элсэн орж, 2006 оноос хойш үйл ажиллагаанд нь маш идэвхтэй оролцсоор ирсэн. 2009 онд манай телевиз Улаанбаатар хотод "ABU” чуулга уулзалтын үндсэн зохион байгуулагчаар ажиллаж байсан. 2025 онд хоёр дахь удаагаа Улаанбаатар хотод олон улсын нэр хүндтэй чуулга уулзалтыг зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.
-Энэ хурлаар ямар асуудал яригдах вэ. Энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгнө үү?
-“ABU байгууллага нь Ази, Номхон далайн телевиз радиогийн өргөн нэвтрүүлгийн идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа мэргэжлийн редакцтай байгууллагуудыг гишүүнээр элсүүлдэг. Монгол Улсаас хоёр гишүүн байна. Хамгийн эхэнд TV5 телевиз гишүүнээр элсэж байсан.
Үүний дараа МҮОНРТ гишүүнээр элссэн юм. Холбоонд элсэх нь мэргэжил арга зүйн хувьд хөгжиж дэвших, суралцах боломжийг олгодог. Гадаад хамтын ажиллагааг өрнүүлэхээс гадна нэвтрүүлэг, уран бүтээлтэй холбоотой хамтын ажиллагаа чухал байдаг. Мэргэжлийн байгууллагын хувьд маш чухал хүний нөөцийн хөгжиж дэвших үйл ажиллагаа “ABU” холбоо харилцаанд явдаг.
Энэ жил болох гэж байгаа “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хуралд 40 гаруй орны хэвлэл мэдээллийн тэргүүлэх байгууллагуудын захирал, ерөнхий захирал, продюсер, ажилчид ирэх гэж байна. 2025 онд зохион байгуулагдаж байгаа "ABU GENERAL ASSEMBLY" олон улсын хурал “Үндэсний өв соёлыг хамгаалах, түгээн дэлгэрүүлэхэд хэвлэл мэдээллийн байгууллагын оролцоо” сэдвийн хүрээнд явагдана.
-Бидэнд их ойр сэдэв байна?
-МҮОНРТ үндэсний өв соёлоо түгээн дэлгэрүүлэх үндсэн үүрэг бүхий хөтөлбөрийн бодлогыг эрхлэн гаргадаг. Манай орны үзэгчид болон энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг хэвлэл мэдээллийн байгууллагын хувьд их чухал. Есдүгээр сарын 11-нд спортын болон хөтөлбөрийн бодлого, техникийн салбарын уулзалт хурал болно. Есдүгээр сарын 12-ны өдөр спорт, радиогийн болон техникийн бүх форумд оролцогчдын салбар хуралдаан болно.
Есдүгээр сарын 13-ны өдөр Монгол Улсыг зорьж ирсэн хэвлэл мэдээллийн байгууллагын зочдод зориулж, Монголынхоо өв соёлыг харуулсан бэсрэг наадмыг зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.
Мөн "ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурлын үеэр дууны наадам зохион байгуулна.
Энэ арга хэмжээнд 10 гаруй орны уран бүтээлчид оролцоно. МҮОНРТ эдгээр орны уран бүтээлчдийн тоглолтыг шууд дамжуулж үзэгчдэд хүргэнэ. Энэ дууны наадамд дэлхийд алдартай “THE HU” хамтлаг оролцоно.
-40 гаруй улсын хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлагууд Монгол Улсад ирнэ. Энэ нь Монгол Улсаа сурталчлах сайхан боломж болох нь ээ?
-Дэлхийн хэвлэл мэдээллийн салбарт МҮОНРТ тод мөртэй, 1991 оноос хойш энэ үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцогч байгууллага гэдгээ дэлхий нийтэд зарлана. Мөн телевизийн гадаад харилцаа илүү өргөжин тэлж хамтын ажиллагааг сайжруулах, чуулга уулзалтын үеэр бүх орны хэвлэл мэдээллийн байгууллагаар дамжуулж эх орноо сурталчлах, Монголын өв соёлоо дэлхий нийтэд таниулах боломж нээгдэж байгаа учраас маш их ач холбогдолтой.
Есдүгээр сарын 14-нд шагнал гардуулах ёслол болно. Эндээс бид мэргэжлийн сэтгүүлзүйн үйл ажиллагаа ямар хандлагатай байна. Бид ямар зураглаачийн бүтээлийг шилдэг гэж үзэж байна. Ямар редакцын бодлого, ямар нэвтрүүлэг шилдэг болохыг зарлана гэх зэрэг мэргэжлийн чиг хандлагад чиглэсэн сонирхолтой үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулахаар бэлтгэлээ ханган ажиллаж байна.
