Чөлөөт бүс
О.Сарантуяа Олон улсын хэмжээний мастер цол хүртлээ
Хүзүүндээ зүүх медалиа “дааж чадахгүй” болсон ч тэмцээн бүрт алгасалгүй оролцож, амжилт гаргаж яваа түүнийг Оросоогийн Сарантуяа гэдэг.
Тэрбээр 1994 онд тухайн үеийн 019 дүгээр ангид нөөцийн нярав албан тушаалд томилогдон 1997 онд Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангийг байгуулагдхад үргэлжлүүлэн 26 дахь жилдээ ажиллаж байна.
Тэрээр 2001 онд дэд ахлагч цол хүртэж, мөрдэстэй эмэгтэйчүүдийн эгнээнд орж, тус ангид Хими, инженерийн нярав албан тушаалд энгийнээр ажилладаг, шүхрийн спортын мастер зэрэгтэй.
“Хүн хөгширч үхдэггүй, хөшиж үхдэг” гэж хэлэх дуртай О.Сарантуяа “Олон улсын хэмжээний мастер”-ын болзол хангачихвал миний зорилго биелнэ хэмээн ярьж, зорилгынхоо төлөө хичээнгүйлэн зүтгэж ирсний илэрхийлэл нь 2015 онд хөнгөн атлетикаар тогтсон нормыг биелүүлж, “Спортын мастер”-ын болзол хангаж байжээ.
Энэ удаа түүний хүсэл биелж, 2020 оны 06 дугаар сарын 19-ны өдөр “Олон улсын хэмжээний мастер” цолоо Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангийн захирагч хурандаа С.Батболдоос гардан авлаа.
Анх 5 дугаар ангид байхаасаа л хөнгөн атлетикийн дугуйланд хамрагдаж ирсэн О.Сарантуяа тухайн үед дөрвөн төрөлт буюу өндөр, уртын харайлт, 100, 1500 метрийн гүйлт зэргээр зохиогддог байсан үеэс л гүйж эхэлсэн юм.
“Архангай аймгийн таван сумын дунд зохион байгуулагддаг спартакиадын тэмцээнд 7 дугаар ангидаа анх удаа, түүнээс хойш 10 дугаар ангиа төгсөн төгстөлөө тасралтгүй оролцож, 9 дүгээр ангидаа Пионер сурагчдын улсын аварга шалгаруулах VII спартакиадааас улсын чанартай тэмцээний анхны медалиа хүртэж байсан. Мөн өвөлдөө тэшүүрээр их гулгадаг хүүхэд байсан бөгөөд 8 дугаар ангидаа сум дундын спартакиадад орж I байрт эзэлж байсан маань тод санагддаг” хэмээн хуучилж суусан.
Одоо тэрбээр Зэвсэгт хүчний аварга шалгаруулах тэмцээний хөнгөн атлетикийн төрөлд 41-ээс дээш насны ангилалд оролцдог бөгөөд түүний нөхөр спортын мастер, дэд хурандаа Д.Энхбат мөн хөнгөн атлетикаар хичээллэдэг юм.
Өнгөрсөн оны 9 дүгээр сард Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангид зохион байгуулагдсан ЗХЖШ-ын цогцолбор шалгалтын өмнөх өдөр нь тэрбээр Өмнөговь аймагт зохион байгуулагдсан “Ахмад мастеруудын Улсын аварга шалгаруулах тэмцээн”-д оролцож, хос мөнгөн медаль өвөртлөн шөнөжингөө давхисаар өглөө нь ангидаа шууд ирээд аранзаа үүрэн шалгуулж байсан.
Энэ бүхнээс харахад түүний спортод ямар их хорхойтой, даруухан хирнээ дотроо том зорилго тээж яваа, спортоор хичээллэхийн ач холбогдлыг ойлгож мэдэрсэн, тамирчин бүсгүй гэдгийг илтгэнэ.
Тэмцээн уралдаанд оролцохдоо өөрийгөө хэрхэн дасгалжуулдаг, бэлтгэл сургуулилтаа яаж хийдэг талаар түүнээс тодруулахад, “Тусгайлсан багш байхгүй, уралдаан тэмцээнд оролцохдоо өөр баг, тамирчидтай хамтарч бэлтгэл хийдэг. Гэхдээ ихэвчлэн нөхрийнхөө заавар, зөвлөгөөг дагаж бэлтгэлээ хангадаг. Өөрөөр хэлбэл, гэр бүлийн хүн маань миний дасгалжуулагч...” хэмээн тайлбарлаж, цаашид өөрийн гэсэн шавиа төрүүлэх нууцхан бодол тээж явдгаа ч нуугаагүй.
Тэрбээр “Хөнгөн атлетик нь бүх спортын хаан гэдэг утгаар хичээллэхэд маш гоё спорт. Ямар ч үед гүйгээд ирэхэд сэтгэл сэргээд, тайвшрах шиг мэдрэмж төрдөг. Хүнд дасгал хөдөлгөөн маш чухал. Тиймээс заавал гүйлт гэлтгүй ямар нэгэн спортоор хичээллэж байх хэрэгтэй. Өөрсдийн сонирхдог спортоор хичээллэж, авьяас чадвараа хөгжүүлэн уралдаан, тэмцээнд оролцож байгаарай. Тэр нь цаашид амжилт болдог. Залуучуудыг дагуулаад бэлтгэл сургуулилт хийхийг хүсдэг. Тэмцээний ч гэлтгүй жирийн үед бэлтгэлээ таслахгүйг хичээх ба ажлын цагаар бол зав зайг ашиглан хийнэ. Тогтмол дасгал, сургуулилт хийж байж амжилтад хүрдэг учраас аль болох чадах чинээгээрээ өөрийгөө дасгалжуулдаг” гэж байлаа.
Эцэст нь тэрбээр “Энэхүү нэр хүндтэй шагналыг авсандаа туйлын их баяртай байна. Зэвсэгт хүчний 326 дугаар анги үүсэн байгуулагдсан цагаас өнөөдрийг хүртэл хамтарч ажиллаж ирсэн удирдлага, хамт олондоо энэ завшааныг ашиглаад баярлаж талархаж явдгаа илэрхийлье. Та бүхний юу санасан есөн цагаан хүсэл биелэх болтугай” гэсэн юм.
СҮҮЛИЙН ХОЁР ЖИЛИЙН ХУГАЦААНД ТҮҮНИЙ ҮЗҮҮЛСЭН АМЖИЛТУУД:
• Монголын хэт холын марафон гүйлтийн холбооны нэрэмжит гүйлтийн УАШТ-ий 10 км-ын зайд I байр алт 2017.04.29
• Монголын хэт холын марафон гүйлтийн холбооны нэрэмжит “Багахангай марафон” УАШТ-ий 10 км-ын зайд I байр; алт 2018.05.31
• “Алтан шипи-2018” мастеруудын хөнгөн атлетикийн УАШТ-ий дөрвөн төрөлд 100 метрт алт, 400 метрт хүрэл, 1500 метрт алт;
• Төв аймгийн Батсүмбэр сумын харьяат МУ, ЗХУ-ын цанын спортын мастер Б.Дамдинжав агсны нэрэмжит өвлийн спортын наадмын гүйлтийн цанын төрөлд I байр алт 2017.02.05
• “Тал нутгийн Монгол-2019” Олон улсын марафонд 5 км-ын зайд I байр, алт 2019.09.10
• Монголын хэт холын марафон гүйлтийн холбооны нэрэмжит “Багахангай марафон” УАШ 50 км-ын гүйлтийн төрөлд 35-49 насны ангилалд I байр эзэлж, алт 2019.05.29
• 2019 оны Ахмад мастеруудын хөнгөн атлетикийн УАШТ-д 45-49 насны ангиллын 100, 1500 км-ын хоёр төрөлд тус бүр II байрт шалгарч, хоёр мөнгө 2019.09.29
• Монгол Улсын холын зайн гүйлтийн нэрт тамирчин спортын мастер, улсын 24 удаагийн аварга зөвлөх багш Б.Вандан-Очирын нэрэмжит тэмцээний 100, 800 метрийн хоёр төрөлд оролцож мөнгө, хүрэл 2019.07.01
• Улаан-Үүд хотод хоёр дахь удаа зохион байгуулагдсан Олон Улсын найрамдал “PURE BAIKAL” тэмцээний 21 км-ын зайд мөнгө 2019.08.10-11
• “Ахмадын цаначдын УАШТ-2018”-д 2,5 км-ын зайд II байр мөнгө 2018.01.17
• “Солонгос-Монголын хамтарсан марафон 2019” тэмцээний 5 км-ын зайд мөнгө 2019.08.03
• БНӨСУ-ын Чежү аралд 2019.11.10-17, Малайз улсад 11.24-12.08-ны хооронд зохион байгуулагдсан Хөнгөн атлетикийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээнд тус тус оролцож хос хүрэл
• Ахмад цаначдын УАШТ-ий 3 км-ын зайд хүрэл 2019.03.11-14
• “Энхийг сахиулагчдын өдөр”-ийг тохиолдуулан зохион байгуулагдсан 5 км-ын гүйлтийн тэмцээнээс хүрэл 2019.05.29
• Монголын цанын холбооны нэрэмжит гүйлтийн цанын Ахмад мастеруудын УАШТ-ий 3 км-ын зайд III байр хүрэл 2017.01.24
• “Богдхан уулын трэйл 2019” Олон Улсын трэйл гүйлтийн тэмцээнд 50-55 насны 21 км-ын зайд III байрт шалгарч хүрэл 2019.07.28
• Улаанбаатар хотод зохион байгуулагдсан Монгол, Хятад, Улаан-Үүд гурван орны нөхөрсөг тэмцээнээс III байрт шалгарч хүрэл 2019.09.03
• “Итгэл найдвар, Боломж-Улаанбаатар 2019” Бүх нийтийн марафон гүйлтийн 21 км-ын зайд III байр хүрэл 2019.09.14
• Солонгос улсын Daegu хотод Их мастеруудын ДАШТ-ий 8 км-ын зайд Дэлхийн аваргын хүрэл 2017.03.27
• Олон улсын цахим гүйлтийн тэмцээнд Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангиас 10 офицер, ахлагчийн хамт багийн ахлагчаар оролцож, 56 багийн дүнгээр IV байр 2020.05.23-25
• Хэнтий аймагт зохион байгуулагдсан улсын V их наадмын 3 км-ын зайд III байр 2019.08.26-27
• Улаанбаатар марафон-2019 Олон Улсын гүйлтийн тэмцээний 21 км-ын 34-54 насны ангилалд VI байр 2019.05.18
Чөлөөт бүс
Цэвэр агаарт дугуй унавал уушги "баярладаг"
Унадаг дугуй нь анх дундад зуунд хоёр өнхөрдөг модон дугуйг холбосноор эхэлсэн. Анхны гинжит дугуйг 1885 онд бүтээсэн түүхтэй. Унадаг дугуй дэлхий дээрх хамгийн түгээмэл тээврийн хэрэгсэл болох автомашины дараа хоёрдугаарт ордог. Дугуй нь агаарын бохирдлыг бууруулах, замын түгжрэлийг арилгах байгаль, хүрээлэн буй орчинд ээлтэй, хүний эрүүл мэндэд ач тустай, эдийн засагт хэмнэлттэй, авсаархан хаана ч явах боломжтой маш олон зүйлээр автомашинаас давуу юм.
Унадаг дугуйг зориулалтаар нь уулын, спортын, жуулчны гэх мэтээр олон янзаар ангилдаг. Бид дугуй унаснаар эрүүл мэнд, амьдралдаа эерэг нөлөө үзүүлж, асар их хэмжээний ашиг тусыгөөртөө болон хүрээлэн буй орчноосоо мэдрэх болно. Бүх насныхан дугуй унах тохиромжтой бөгөөд эрүүл мэндэд ач тустай.
Унадаг дугуй унах нь эрүүл мэндэд дараах ач тустай.
1. Дугуй унах нь зүрх судас, амьсгалын замын тогтолцоонд сайнаар нөлөөлдөг. Цэвэр агаарт дугуй унаснаар уушиг бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж эхлэдэг.
2. Биеийн доод хэсгийн булчин болох гуя, шилбэ, нурууны булчинг чангалж өгдөг. Суудлын өвчтэй болон ташаа, өвдөг, үе хэсгээр гэмтэлтэй бол дугуй унах нь хөнгөн маягийн эмчилгээ болдгоороо давуу талтай.
3. Дугуй нь унах нь гүйхээс дутуугүй калори шатаадаг ба хэрэв суудал дээрээ биеэ цэх, гэдгэр байлгаж, зөв хийвэл хэвлийн булчинг ч чангалж өгдөг. Жин хасах зорилгоор дугуй унах гэж байгаа бол жирийн үеийнхээс хурдасгаж, дөчин таван минутаас илүү унаж байх ёстой .
4. Бодисын солилцоо сайжирснаар ходоод эрүүл байж, тэр хэсгийн өөхлөлт багасгаж, урт наслахад тань туслана.
5. Дугуй унах нь сэтгэл санаа тайвшруулж, эрүүл мэндэд сайнаар нөлөөлдөг.
6. Дугуй унах нь дархлааг дэмжиж хорт хавдраар өвдөх магадлал эрсдэлийг бууруулна. Амралт бас бяцхан аялал болж өгнө. Эрч хүч нэмэгдэнэ.
Анхаарах зүйлс:
- Өөрт тохирсон дугуйг сонго
- Хэрвээ та дугуй унах гэж байгаа бол эхлээд зайлшгүй бүрэн бүтэн байдлыг шалга.
- Хамгаалалтын малгай өмсөж хэвших ингэснээр тархины гэмтлээс өөрийгөө та бүрэн хамгаална.
- Хэрвээ та дугуй унаж сурах гэж байгаа бол аль эсвэл удаан хугацаагаар унаагүй удсан тохиолдолд засмал шулуун замд булчингаа дасгаж, аажимаар унаж эхлээрэй.
- Хөдөлгөөнд саад учруулахгүй биед эвтэйхэн хувцас сонгох.
Чөлөөт бүс
Хачигт халдварын идэвхжлийн үед анхаарал болгоомжтой байхыг зөвлөж байна
Хачигт халдварын идэвхжлийн үе эхэлсэн тул анхаарал болгоомжтой байхыг зөвлөж байна. Иргэд хачгийн идэвхжлийн үед буюу 4-10 дугаар сард биедээ, ялангуяа толгойн үстэй хэсэгт хачиг орсон эсэхийг өдөр тутамд шалгаж байх хэрэгтэй.
Хөдөө явахдаа хачгийг илрүүлэхийн тулд тод өнгийн хувцас өмсөж явах, хачиг илэрсэн тохиолдолд яаралтай авч хаяарай.
Хөдөө болон ойд явахдаа урт ханцуйтай хувцас, урт түрийтэй гутал, зузаан өмд өмсөж, хачиг нэвтрүүлэхгүйн тулд өмдний шуумгийг гутлын түрийний дотуур хийх, боломжтой бол хачиг үргээгч бодисыг хувцасны ханцуй, өмд рүү цацаж хэрэглэхийг зөвлөе.
Хэрвээ эмнэлэгт хандах боломжгүй газарт хачигт хазуулсан бол хазсан хачиг дээр эмнэлгийн цэнхэр спиртээр 2-3 удаа арчилт хийж, 1-2 минут хүлээгээд хавчаараар 45 градусын налуу өнцгөөр зөөлөн татаж авна.
Хачиг хазсан хэсэгт 1 хувийн повидон иодын уусмал (Тамедины уусмал)-ыг хөвөнд шингээж, цэвэр боолт хийнэ.
Хачигт хазуулсан тохиолдолд сэргийлэх зорилгоор эмчилгээ хийлгэх шаардлагатай тул яаралтай эмнэлэгт хандах нь зүйтэй.
Хачигт хазуулснаас хойш 3-14 хоногийн дотор халуурах, толгой өвдөх, хачиг хазсан газарт цагариг хэлбэрийн улайлт үүсэх, үрэвсэж шархлах, арьсан дээр гүвдрүүт тууралт гарах, огиулах, бөөлжих, нуруу, хүзүүний булчин хүчтэй өвдөх, ирвэгнэх, чичрэх, татах зэрэг шинж тэмдэг илэрвэл яаралтай эмнэлэгт хандах шаардлагатай.
Хачигт халдварын байгалийн голомтот ойн бүсэд ажиллаж, амьдарч байгаа иргэд хачигт энцефалит өвчнөөс сэргийлэх вакцин тариулаарай.
Ямаа, үхрийн түүхий сүү, цус зэргийг уухгүй байх, эдгээр амьтдын махыг сайтар болгож хэрэглэх нь халдвараас сэргийлнэ.
Чөлөөт бүс
Тайванид 1999 оноос хойш тохиолдоогүй хүчтэй газар хөдлөлт болжээ
Тайванид 1999 оноос хойш тохиолдоогүй хүчтэй газар хөдлөлт болжээ. Газар хөдлөлтийн гамшгийн улмаас нийт дөрвөн хүн амь үрэгдэж, 57 хүн бэртэж, гэмтсэн байна.
Орон нутгийн өдөр тутмын сонины мэдээлснээр, "Тароко" үндэсний паркад алхаж байсан гурван хүн хөрсний гулгалтаас болж амь насаа алджээ. Сургууль, цэцэрлэгийн хүүхдүүдийг аюулгүй талбайд нүүлгэн шилжүүлсэн бөгөөд 25 сая хүн үйлчлүүлдэг хот хоорондын галт тэрэгний үйлчилгээ тасалдсан байна. Мөн Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед баригдсан сургуулийн барилгын хана, хийц бүтэц гэмтсэн аж.
1999 оны есдүгээр сарын 21-ний өдөр 7.7 магнитудын газар хөдлөлтийн аюулт үзэгдэл тохиолдож 2400 хүн амь үрэгдэж, 100 мянган хүн бэртэж гэмтсэн олон мянган барилга байгууламж сүйдэж байсан түүхэн гамшгаас хойш тохиолдож буй хоёр дахь том газар хөдлөлтийн аюулт үзэгдэл болсныг нутгийн удирдлагууд хэллээ гэж ОБЕГ-аас мэдээллээ.
-
Тод мэдээ2023/08/17
Хууль эрх зүйн орчин шинэчлэгдэх хүртэл Улаанбаатар хотод газар эзэмшүүлэх, ашиг...
-
Тод мэдээ2022/12/14
Киоскоос бүх төрлийн лавлагаа, тодорхойлолт, тоон гарын үсэг авах боломжтой болн...
-
Тод мэдээ2020/06/26
СОНГУУЛЬ 2020: 24-р тойрог /Сүхбаатар дүүрэг/
-
Өнөөдөр2023/12/18
Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм хүйтэн
Сэтгэгдэл