Өнөөдөр
“Марсын сорилт” номын нээлт өнөөдөр болно
Марс гарагийг эзэмших нь хүн төрөлхтний ойрын зорилт болсон гэдгийг бид мэднэ. Монгол Улс ч сансар огторгуйг судлахад дэлхий нийтийн хөгжил дэвшилтэй хөл нийлүүлэн алхахыг зорьж ирсэн. Үүний нэг илэрхийлэл нь Монголын сансрын судалгаа, хөгжүүлэлтийн төв НҮТББ /MARSA/-аас "Mars V" төслийг 2018 онд санаачлан эхлүүлсэн.
"Mars V" төслийн багийнхан Марс нийгэмлэг (Mars Society)-ийг үүсгэн байгуулагч доктор Роберт Зубрины Ангараг гарагийн талаар баримт, нотолгоо, судалгаанд үндэслэн бичсэн “The Case for Mars” номыг “Марсын сорилт” нэрээр орчуулж 2022 оны зургаадугаар сарын 22-нд Монголын уншигчдын хүртээл болгох гэж байна.
Энэхүү номын нээлтийн үйл ажиллагаа нь Монгол Улсыг олон улсын сансар судлалын томоохон байгууллагуудад таниулах, гадны хөрөнгө оруулагчдыг татахад томоохон хувь нэмэр оруулах, хөгжингүй орнуудтай хамтын ажиллагаагаа тэлэхэд чухал ач холбогдолтой юм.
Доктор Роберт Зубрин нь Сансрын Хайгуулын Технологийн SpaceX компанийн захирал Илон Маскийн багш, хамтрагч бөгөөд түүний бичсэн “The Case for Mars” ном нь англи, япон, франц, герман, польш, итали, испани, орос хэлнээ орчуулагдан дэлхий нийтэд түгсэн бүтээл юм. Энэхүү бүтээлээс Улаан нүдэн гарагийг хэрхэн эзэмших, яагаад эзэмших ёстой хийгээд Ангараг гарагийг эзэмших боломж, сорилт, төлөвлөгөөний талаар унших боломжтой.
Номын нээлтийн ажиллагаанд Марс нийгэмлэг (Mars Society)-ийг үүсгэн байгуулагч доктор Роберт Зубрин өөрийн биеэр ирж оролцож Монголын эрдэмтэн, судлаач, багш нарт болон сансар судлал, шинжлэх ухаан сонирхогч оюутан залууст зориулан лекц унших юм.
Түүнчлэн Чибагийн Технологийн их сургуулийн профессор, Япон болон Арабын Нэгдсэн Эмират улсын Марс хөтөлбөрийн удирдагч доктор Хироки Акияама “Марсын сорилт” номын нээлтэд оролцож, илтгэл тавина. Нээлтийн ёслолд Монгол улсын БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан, Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газрын дарга Б.Болор-Эрдэнэ, MarsV төслийн санаачлагч С. Эрдэнэболд, МУИС-ийн ерөнхийлөгч/ректор Б.Очирхуяг, ГХЯ-ын Олон улсын гэрээ эрх зүйн газрын захирал С. Сүхболд нар үг хэлж оролцоно.
Мөн Монгол Улсын хөгжлийн бодлого, хөтөлбөрийг тодорхойлоход манлайлан оролцогчид, сансар судлалаар дэлхийд тэргүүлж буй улсуудын элчин сайдын яамдууд, олон улсын байгууллагууд, түүнчлэн тухайн салбарын шинжлэх ухааны байгууллагууд, тэргүүлэх мэргэжилтнүүд, төслийг багийн гишүүд, дэмжигчид тус арга хэмжээнд оролцох юм.
Ангараг гарагийг эзэмших, тэнд дасан зохицох, аж төрөх, улмаар сорилт бэрхшээлийг даван туулах тухай онолыг бодит болгохоор зорьж буй энэ түүхэн цаг үед манай дэлхий дээр Марс гарагтай ойролцоо орчин нөхцөлтэй газрыг олж нээн, мэргэжлийн ба сонирхогчдод зориулсан дэвшилтэт технологи бүхий хүний нөөцийн чадварыг хөгжүүлэх туршилт, хөгжүүлэлтийн бааз байгуулах нь нэн чухал асуудал болоод байна.
Монголын сансрын судалгаа, хөгжүүлэлтийн төв НҮТББ /MARSA/-аас санаачилсан "Mars V" төсөл нь Монголын сансар судлалыг өргөжүүлж, Монголын говьд тусгай сонирхлын аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх зориулалт бүхий сансрын сургалт судалгаа, хөгжүүлэлтийн төв байгуулах, сансар судлалын Шинжлэх ухааны парк байгуулах зорилготой юм.
Төслийн хүрээнд өнгөрсөн хугацаанд “Марс хол биш” баримтат киног монгол, англи хэлээр гаргаж, “Mars on Earth” олон улсын хурлыг амжилттай зохион байгуулсан нь олон улсын Ангараг гараг судлаачдын анхаарлыг татсаны нэгэн илэрхийлэл бол Марс нийгэмлэгийн ерөнхийлөгч доктор Роберт Зубрины Монголд хийж байгаа айлчлал, “Марсын сорилт” номын нээлт юм.
"Mars V" төслийн багийнхан цаашид NASA, ISRO, JAXA-тай хамтран ажиллах бэлтгэлээ базааж байна.
Өнөөдөр
Улаанбаатарт өөртөө 20 хэм дулаан
Малчид, иргэд, хадланчдын анхааралд: 29-ний өдөр Өвөрхангайн хойд хэсэг, Төв, Сэлэнгэ, Хэнтийн нутгаар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо орох тул болзошгүй мөндөр, аянга цахилгаан, үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна.
2025 оны наймдугаар сарын 29-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй. Баруун аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, төвийн аймгуудын ихэнх нутаг, зүүн аймгуудын нутгийн баруун, говийн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо, мөндөр орно. Салхи нутгийн зүүн өмнөд хэсгээр баруун өмнөөс, бусад нутгаар баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 5-10 метр, нутгийн зарим газраар борооны өмнө түр зуур ширүүснэ.Нутгийн хойд хэсгээр сэрүүсэж Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Идэр, Тэс голын хөндийгөөр 9-14 хэм, Алтай, Хэнтийн уулархаг нутаг, Орхон-Сэлэнгийн сав газар, Туул, Тэрэлж, Хэрлэн голын хөндийгөөр 15-20 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 26-31 хэм, бусад нутгаар 20-25 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. 18-20 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ 18-20 хэм дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Дуу цахилгаантай аадар бороо орно. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 4-9 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. 17-19 хэм дулаан байна.
2025 оны наймдугаар сарын 30-наас
2025 оны есдүгээр сарын 03-ныг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
Наймдугаар сарын 30-нд төв болон говийн айгуудын нутгийн зүүн хэсэг, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 31-нд Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Онон, Улз голын хөндийгөөр, 9-р сарын 01-нд баруун аймгуудын нутгийн зарим газар, төвийн аймгуудын нутгийн баруун хойд хэсгээр, 02-нд баруун аймгуудын нутгийн хойд хэсэг, төв болон говийн аймгуудын нутгийн зарим газар, зүүн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо, мөндөр орно. Салхи 31-нд Алтайн уулархаг нутгаар секундэд 18-20 метр, 9-р сарын 01, 02-нд говь, тал, хээрийн нутгаар секундэд 15-17 метр хүрч ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 4 хэмийн хүйтнээс 1 хэмийн дулаан, өдөртөө 12-17 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 12-17 хэм, өдөртөө 23-28 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 4-9 хэм, өдөртөө 17-22 хэм дулаан байна. 09-р сарын 01-нд нутгийн зүүн хагаст, 02-нд нутгийн зүүн өмнөд хэгсээр дулаан байна.
Өнөөдөр
Нийтийн тээврийн нэгдүгээр эгнээг чөлөөлснөөр автобус хүлээх хугацаа багасаж, хурд 4.5 км/цагаар нэмэгджээ
Хичээлийн шинэ жил эхлэхтэй холбогдуулан нэмэгддэг авто замын түгжрэлээс урьдчилан сэргийлж НИТХ-ын дарга А.Баяр автозамын нэгдүгээр эгнээг бүрэн чөлөөлж нийтийн тээврийн зорчих хөдөлгөөнийг нэмэгдүүлэх талаар захирамж гаргасан билээ.
Эхний ээлжид Энхтайваны өргөн чөлөөний чиглэлийн тээврийн хэрэгслийн эгнээг бүрэн чөлөөлөөд байгаа бөгөөд НИТХ-ын дарга А.Баяр уг захирамжийн хэрэгжилттэй өнөөдөр танилцлаа. Нийтийн тээврийн бодлогын газрын дарга Д.Отгонжаргал ажлын явцын талаар мэдээлэл өглөө. Тэрбээр “Энхтайваны өргөн чөлөөний чиглэлийн авто замын нэгдүгээр эгнээг чөлөөлж нийтийн тээврийн автобусыг саадгүй зорчих нөхцөлийг бүрдүүлснээр автобус хоорондын хүлээлтийн хугацаа 8-10 минут байсан бол 3-5 минут болж буурсан.
Мөн нийтийн тээврийн автобусны хурд 4.5 км/цаг нэмэгдэж 13.5 км.цагийн хурдтай зорчиж байна. Ойрын өдрүүдэд хөдөө орон нутгаас нийслэлийг зорих авто машины тоо 3-5 дахин, нийслэлийн авто замын хөдөлгөөний ачаалал 5 дахин нэмэгдээд байгаа энэ үед нийтийн тээврийн авто замын нэгдүгээр эгнээг бүрэн чөлөөлснөөр автобусны хүртээмжийг нэмэгдүүлж, хүлээлгийн зай хоорондыг багасгаж байна” хэмээн онцоллоо.
Тухайлбал, М:1 чиглэлийн Таван шараас Офицеруудын ордон орох чиглэлийн автобусны хурд өмнө нь 110 минут байсан бол одоо 90 минут болж буурсан байна. Түүнчлэн Замын цагдаагийн газраас нэгдүгээр эгнээгээр автобус саадгүй зорчих болсноор томоохон уулзваруудад зохицуулалт хийх замын цагдаагийн ачаалал эрс буурчээ. НИТХ-ын дарга А.Баяр “Нийслэлийн иргэд хүссэн газраасаа зорьсон цагтаа автобусаар саадгүй зорчдог болгох үүднээс шат дараатай ажлуудыг хийж байна. Эхний ээлжид Таван шараас Офицеруудын ордон хүртэлх авто замын нэгдүгээр эгнээг чөлөөлж нийтийн тээврийн автобус бүрэн зорчих нөхцөлийг бүрдүүлээд байна. Дараагийн ээлжид 3,4-р хорооллоос 100 айлын зам дагуу Цайз 16 хүртэлх авто зам, ХУД-ийн 120 буюу тэмээтэй хөшөөнөөс Нисэхийн тойрог хүртэл авто замын нэгдүгээр эгнээг чөлөөлж нийтийн тээврийн автобус саадгүй зорчих боломжтой эсэхийг судалж байна” гэв.
Энэ үеэр иргэд “Төв замын нэгдүгээр эгнээгээр автобусыг саадгүй зорчих шийдвэр гаргасан нь зөв. Цаашдаа бүх л чиглэлд автобус нэгдүгээр эгнээгээр зорчдог болчихвол хүн болгон авто машин унаж түгжрэхийг хүсэхгүй нийтийн тээврээр үйлчлүүлнэ шүү дээ” гэв. Мөн иргэдийн зүгээс нийтийн тээврийн зарим автобус чиглэл зарлахгүй байгаагаас үүдэн харааны бэрхшээлтэй иргэд, ахмадууд буудал андуурч буух хүндрэл учирдаг талаар хэллээ.
Түүнчлэн Улаанбаатар хотын гол гудамж, замын 15 байршилд зорчих хэсгийн нэгдүгээр эгнээнд саад болж байгаа авто машинуудыг цэгцлэх ажил үргэлжилж байна. Мөн энэ хүрээнд Нийтийн тээврийн бодлогын газраас 38 албан хаагч автобусны буудлуудад зөвшөөрөлгүй зогссон, түр зогссон тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөнд зохицуулалт хийж ажиллаж байна.
Эх сурвалж: НИТХ-ХМОНХА
Өнөөдөр
Улаанбаатарт өдөртөө 22 хэм дулаан
Малчид, иргэд, хадланчдын анхааралд: 28-нд баруун болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газар, төвийн аймгуудын нутгийн баруун, говийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсгээр бороо орох тул болзошгүй мөндөр, аянга цахилгаан, үерийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна.
2025 оны наймдугаар сарын 28-ны 08 цагаас 20 цаг хүртэл: Ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй. Баруун болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газар, төвийн аймгуудын нутгийн баруун, говийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсгээр бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо, мөндөр орно.
Нутгийн зүүн өмнөд хэсгээр баруун өмнөөс хойш эргэж, бусад нутгаар баруун хойноос секундэд 5-10 метр, нутгийн зарим газраар борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэнбэлчир орчим, Идэр, Тэс голын хөндийгөөр 13-18 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 24-29 хэм, бусад нутгаар 18-23 хэм дулаан байна.
УЛААНБААТАР ХОТ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Бороо орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 5-10 метр. 20-22 хэм дулаан байна.
БАГАНУУР ОРЧМООР: Үүлшинэ. Бороо орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 5-10 метр. 20-22 хэм дулаан байна.
ТЭРЭЛЖ ОРЧМООР: Үүлшинэ. Бороо орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 5-10 метр. 18-20 хэм дулаан байна.
2025 оны наймдугаар сарын 29-нөөс
2025 оны есдүгээр сарын 02-ныг хүртэлх
цаг агаарын урьдчилсан төлөв
29-нд баруун болон говийн аймгуудын нутгийн хойд хэсэг, төвийн аймгуудын ихэнх нутаг, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 30-нд төв болон говийн айгуудын нутгийн зүүн хэсэг, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 31-нд Монгол-Алтай, Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Онон, Улз голын хөндийгөөр, 9-р сарын 01-нд баруун аймгуудын нутгийн зарим газраар бороо, дуу цахилгаантай аадар бороо, мөндөр орно. Салхи 31, 9-р сарын 01-нд Алтайн уулархаг нутаг болон Арц Богдын өвөр хоолойгоор секундэд 15-17 метр, бусад хугацаанд секундэд 5-10 метр, борооны өмнө түр зуур ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хүрэнбэлчир орчим, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө -3 хэмийн хүйтнээс 2 хэм дулаан, өдөртөө 13-18 хэм, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 12-17 хэм, өдөртөө 24-29 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 5-10 хэм, өдөртөө 18-23 хэм дулаан байна. 31-нд нутгийн баруун хэсгээр, 9-р сарын 1-нд ихэнх нутгаар дулаарна.
-
Тод мэдээ2022/03/03
Эрдэнэбүрэнгийн УЦС-ын барилга угсралтын ажил дөрөвдүгээр сард эхэлнэ
-
Тод мэдээ2025/02/13
Нийслэлийн мөсний шагай сонирхогчдын аварга шалгаруулах харваа эхэллээ
-
Тод индэр2021/06/11
Б.Ууганбат: Орон нутаг руу иргэд түргэвчилсэн болон PCR шинжилгээний хариугаар з...
-
Өнөөдөр2021/10/01
Мэндчилгээ