Тод индэр
Цахим санал хураалт ба онлайн сонгуулийн ирээдүй
Эх сурвалж: Тагнуулын ерөнхий газар
Мэргэжилтнүүд онлайн санал хураалтыг ардчиллын ирээдүй гэж үздэг
Антон Тимофеев 2020.07
Москва болон Нижний Новгород мужид туршилт болгон явуулсан ОХУ-ын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн талаарх онлайн санал хураалтаар гайхалтай үр дүн гарчээ. Вэб дээр саналаа өгөх гэж буйгаа мэдэгдсэн бараг бүх иргэн энэ эрхээ ашигласан байна. Ирээдүйд хүсэл зоригоо илэрхийлэх үйл явц цахим хэлбэрт орно гэдэгт шинжээчид итгэлтэй байгаа тул жил ирэх тусам улам идэвхжиж эхэлнэ.
Тохиромжтой, хурдан бөгөөд аюулгүй
ОХУ-ын Олон нийтийн танхимд 7 дугаар сарын 6-ны даваа гарагт "Цахим санал хураалт – ирээдүйд нэг алхам" сэдвээр дугуй ширээний ярилцлага болсон ба мэргэжилтнүүд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай онлайн санал хураалтын дүн, энэ системийг сонгуулийн үйл явцад ашиглах хэтийн төлөвийн талаар ярилцав.
РОЦИТ (Интернет Технологийн Бүс нутгийн Олон нийтийн төв) -ийн хэвлэлийн албанаас мэдээлэхдээ, сонгуулийн шинэ технологид иргэд бэлэн байгаа, онлайн санал хураалтыг "бүртгүүлэх замаар" баталгаажуулах, жагсаалтын системийг сайжруулах, давхар санал хураалтын асуудлыг багасгах, мэдээллийн технологийн ажиглагчийг дадлагажуулах, сонгогчийн хэн болохыг шалгах тогтолцоог нэвтрүүлэх зэрэг шаардлагатай зарим асуудлууд байгааг онцлон тэмдэглэсэн. Үүнээс гадна цахим санал хураалтыг орон даяар явуулахад засаг захиргааны хүчин чармайлт ихээхэн шаардлагатай байгааг ч шинжээчид танилцуулсан байна.
РОЦИТ-ийн захирал Сергей Гребенников: "Өнөөдөр дугуй ширээний ярилцлагын үеэр би 2, 3 жилийн өмнө трендүүдийн слайд дээрх Оросын интернет форумын нээлтийн үеэр алсын зайн цахим санал хураалтын эрин ирэхийг хүмүүс хүсэн хүлээж байгааг цохон тэмдэглэж байсан бөгөөд одоо биеллээ олж байна. Энэ нь ямар нэгэн туршилт биш, "Идэвхтэй иргэд" Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай өөрсдийн хүсэл зоригийн албан ёсны илэрхийллээ онлайнаар дамжуулан санал өгч байгаа нь дэвшил юм" гэж Gazeta.Ru-д ярьсан.
Москва, Нижний Новгород мужид хийсэн туршилт нь хүмүүсийн онлайн санал хураах хэлбэрт оролцохыг хүсч буйг баталжээ. Тэрээр "Бид ирүүлсэн өргөдөл, санал өгөх хүмүүсийн тоо бараг бүрэн давхцаж байгааг харж байна. Ингээд санал өгсөн хүмүүсийн бараг 100% саналаа өгсөн нь хамгийн чухал юм. Үүний зэрэгцээ, бид ердийн санал хураалтаар гарсан бусад үзүүлэлтүүдийг харьцуулан харж байна" гэж тэмдэглэв.
Сергей Гребенниковын санаа бодлыг дугуй ширээний уулзалтад оролцсон Төрийн Думын депутат, Мэдээллийн бодлого, мэдээллийн технологийн комиссын гишүүн Антон Горелкин нар бүрэн дэмжиж, санал болгосон байна.
Төрийн Думын депутат, Мэдээллийн бодлого, мэдээллийн технологийн комиссын гишүүн Антон Горелкин: "Санал хураалтын системд нэг ч ноцтой алдаа гараагүй. Иргэдийн хүсэл зоригийн үр дүнд эргэлзээ төрүүлж байсан зүйл болоогүй. Та бүхний мэдэж байгаагаар санал өгөх системийн серверүүд рүү хакерууд халдлага үйлдсэн боловч бүгд бүтэлгүйтсэн. Би Орос дахь ДЕГ /алсын цахим санал хураалт/-ын туршлагыг маш амжилттай болсон гэж үнэллээ. Энэ бол миний үнэлгээ юм" гэж парламентын гишүүн Gazeta.ru-д ярьжээ.
Түүний хэлснээр ДЕГ дээр өндөр ирцтэй байгаа нь иргэдийн хүсэл зоригийг илэрхийлэх ийм хэлбэр, түүний тухтай байдалд олон нийт итгэж байгааг харуулж байна. "Гэсэн хэдий ч цахим санал хураалт нь хаа нэг газар, олон нийтийн газар очих шаардлагатай байдаг (энэ нь коронавирусын нөхцөлд чухал ач холбогдолтой) байна" гэж хэлсэн.
Будлиангүй, аюулгүй сонгууль
Шинжээчдийн үзэж буйгаар ДЕГ нь хэрэглээний хувьд уламжлалт санал өгөх, хүсэл зоригоо илэрхийлэх хэлбэрээс илүү тохиромжтой төдийгүй илүү аюулгүй юм. "Ердийн санал авах байр бүх талаараа маш эмзэг байдаг. Хохирогч эсвэл өдөөн хатгасан хүн тэнд ирж, ямар нэгэн байдлаар хорлон сүйтгэх үйл ажиллагаа явуулж болно. Харин ДЕГ дээр эдгээр бүх илүүдлийг хасч тооцно. Системийн аюулгүй байдал төвлөрсөн байдлаар хангагдсан бөгөөд энэ нь бүх сонгогчдод ижил түвшинд байна" гэж үзэж болно.
Санал хураалтын цахим хэлбэрийн аюулгүй байдал, тохь тухыг РОЦИТ-ийн захирал Сергей Гребенников мөн онцолсон байна. Тэрээр: "Аюул" гэж хэлээд зарим аргумент өгье. Тухайлбал, гудамжаар алхах нь аюултай толгой дээрээс тоосго унаж магадгүй юм. Том өгөгдөл, хувийн өгөгдөлтэй ажилладаг системийг аюулгүй байлгахыг төр сонирхож байна. Энэ бол төрийн гол үүрэг бөгөөд сонгуулийг ардчилсан байдлаар хийх сонирхолтой байгаагийн илрэл" гэж хэлсэн.
Мөн РОЦИТ-ийн Шуурхай хариу арга хэмжээ авах төв байгуулагдсан цагаас хойш хүмүүс 3 айдастай байсныг тодорхойлж болно.
Эхний айдас нь иргэний дуу хоолой нь тооцогдохгүй буюу интернетийн товчлуур дээр дарахгүй байх.
Хоёр дахь айдас нь өгөгдөл хамгаалалтгүй хаа нэгтээ гоожих.
Гурав дахь айдас нь техникийн үүднээс мэдлэггүй байх, өөрөөр хэлбэл дижитал мэдлэгтэй байх түвшний талаар санаа зовох явдал юм.
"Бид энэ бүх айдсыг задалж, дижитал бичиг үсгийн мэдлэгийг зааж, төрийн үйлчилгээний портал ашиглахыг хичээсэн. Дашрамд дурдахад, Төрийн үйлчилгээний портал нь СЕХ-той хамтарч маш өндөр түвшний ажлыг үзүүлсэн тул миний санаж байгаагаар төрийн үйлчилгээний порталаар өргөдлийг маш хурдан, энгийн бөгөөд хялбар байдлаар илгээх боломжийг бий болгосон. Энэ удаад улсын мэдээллийн технологийн системүүд хамгийн өндөр түвшинд ажиллаж байсан" гэж РОЦИТ-ийн захирал онцолсон.
Ардчиллын ирээдүй
Gazeta.Ru-д ярилцлага өгсөн шинжээчид "ирээдүй цахим санал хураалтын форматад байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Энэхүү орчин үеийн технологи нь иргэд санал авах байрны шууд оролцоогүйгээр хүсэл зоригоо илэрхийлэх боломжийг олгож байгаагаараа давуу талтай" хэмээн онцолсон.
"Санал өгөх нь баяр биш, үзэсгэлэн биш. Биечлэн очиж, паспортоо үзүүлэхийн тулд буудал дээр очих нь тийм ч гүн утгатай биш юм. Офлайн байдлаар санал өгөх нь нэмэлт үнэ цэнэгүй тул онлайнаар санал өгөх нь илүү тохиромжтой. Ирээдүй, миний бодлоор, зөвхөн цахим санал хураалтаар явагдана. Энэ удаад корона вирусын тахал бүх үйл явцыг хурдасгаж эхэллээ. Тухайлбал, уулзалтыг алсаас хийж, бүтээгдэхүүн, бусад үйлчилгээг захиалах ажлыг интернетээр илүү ихээр хийж эхэлсэн бөгөөд энэ удаад сонгуулийн санал хураалтыг цахим хэлбэрээр явууллаа. Санал өгөх нь бусад ажилтай адил үүрэг юм. Өнөөгийн мэдээллийн технологийн дэд бүтцийн хувьд би үүний төлөө хаа нэгтээ явахад бэлэн байна" хэмээн РОЦИТ-ийн захирал Сергей Гребенников хэлсэн.
Төрийн Думын депутат Антон Горелкин: "ДЕГ нь эцэстээ нийтлэг дадал болж, Оросын хаа сайгүй ашиглах боломжтой болно гэж үзэж байна. Үүний зэрэгцээ, парламентын гишүүн үүнийг уламжлалт санал хураалтын хэлбэрийг орлуулах гэж үзэхгүй, харин удахгүй танил болох өөр хувилбар гэж" үзнэ.
"Миний бодлоор одоогоор ДЕГ нь хотын түвшинд үр дүнтэй байх болно. Бид орон нутгийн засаг захиргаа, нийгмийн хоорондын байнгын холбоо, тасралтгүй чиг хандлагыг ажиглаж ирсэн. Цахим санал хураалтын систем нь хурдан бөгөөд хямд, найдвартай арга юм. Одоогийн байдлаар эрх баригчид олон хот, бүс нутагт олон төрлийн платформ дээр явуулж байгаа бүх санал асуулга нь өндөр хамгаалалттай, найдвартай суурийг авах боломжтой. Холбооны түвшинд 2021 оны намар гэхэд бүх Оросын олон сая иргэн Думад цахим хэлбэрээр саналаа өгөх боломжтой болно гэж үзэж байна" хэмээн парламентын гишүүн хэлсэн.
ОХУ-ын СЕХ-ны нарийн бичгийн дарга Майя Гришина: "түүнтэй санал нэг байна 2021 онд Төрийн Думын депутатуудын сонгуулиар Москвад цахим санал хураалтыг (ДЕГ) ашиглах бөгөөд үүнийг хийх нь гарцаагүй" гэж цохон тэмдэглэсэн.
РОЦИТ-ийн захирал Сергей Гребенников: "Ардчилал бол ард түмний хүч юм. Тиймээс, санал өгөх үед ямар ч тохиолдолд хиймэл оюун ухаан эсвэл үүнтэй ижил төстэй хөгжлийг ашиглах ёсгүй.
Хүн өөрийн хүсэл зориг, сэтгэл хөдлөлийн төлөө саналаа өгөх нь хамгийн чухал зүйл юм. Тухайн цаг хугацаанд тухайн нэр дэвшигчийг хүндэлж, дэмжиж чадна, тэгээд бодлоо өөрчилнө гэсэн үг. Тиймээс сонгогч саналаа өгч, сонгох ёстой. Ямар ч тохиолдолд, машин нь бидний төлөө эсвэл хэн нэгнийг хэзээ ч сонгох ёсгүй, зөвлөмжийн үйлчилгээ энд байх ёсгүй.
Онлайн горимд шилжихдээ ардчиллын үндсэн зарчмуудыг хадгалах нь маш чухал бөгөөд хүн юу сонгодог вэ, энэ бол ард түмний хүч юм" гэж дүгнэсэн.
Мэргэжилтнүүдийн өндөр үнэлгээ
Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай Оросын бүх нийтийн санал хураалт өндөрлөж, санал өгсөн хүмүүсийн 77-аас дээш хувь нь Ерөнхийлөгч Владимир Путины санал болгосон өөрчлөлтийг дэмжсэн. Энэ нь төрийн тэргүүний санаачилгуудад иргэдийн итгэл их байгааг харуулж байна. Шинжээчдийн үзэж байгаагаар санал хураалт хууль ёсны бөгөөд аль болох ил тод болсон. Амжилтад хүрсэн нь цахим санал хураалтыг ийм өндөр түвшинд хийсэн анхны туршилт байсан. Түүний аюулгүй байдал, маргаангүй байдал нь сонгуулийн үйл явцыг зохион байгуулахдаа цаашид ашиглах үндэс суурь болохоор байна.
Туршилтын хоёр бүс онлайнаар саналаа өгсөн.
– Москва ба Нижний Новгородын бүс нутаг, оршин суугчид өөрсдийн хүсэл зоригоо илэрхийлэх энэ хэлбэрийг урьдчилан сонгосон. Үүний үр дүнд хоёр бүс нутагт 1,090,211 хүн санал өгсөн тул сонгуульд оролцсон хүмүүс системд бүртгэгдсэн хүмүүсийн 93.03% -ийг эзэлж байна. Нийтдээ 1.19 сая сонгогч цахим саналын жагсаалтад орсон (үүний 1,051 сая нь Москва хотод, 139.6 мянга нь Нижний Новгород мужид байсан). Цахим санал хураалтын дүнгээс харахад Москвад санал өгсөн иргэдийн 62.33% нь энэхүү өөрчлөлтийг дэмжиж, 37.67% нь эсрэг санал өгчээ.
Москва дахь Бүх Оросын санал хураалтыг хянах, олон нийтийн төв газрын дарга Илья Массукийн хэлснээр төв байр нь "биечлэн", хоёр сар орчим гадуур ажилласан. Энэ бүх ажлын явцад уламжлалт болон эрт санал хураалт, цахим санал хураалтаар Москвагийн ажиглалтын стандартыг хадгалах боломжтой байв.
Зохион байгуулалтын түвшин өндөр байв
"Алсын зайн цахим санал хураалт дуусахад сая гаруй манай иргэд оролцсон бөгөөд хувийн мэдээлэл алдагдах тохиолдол гараагүй, шифрлэх журам, эцсийн протоколын төсөл нь бүх эрсдэл, зогсонги байдлыг хангаж өгнө" гэж "Цэвэр сонгуулийн төлөө" хөдөлгөөний дарга хэлсэн.
Мөн "Түүний хэлснээр олон нийтийн ажиглагчдын ажил санал хураалтын явцыг нээлттэй, хууль ёсны болгосон" гээд "санал хураалтыг бэлтгэх, зохион байгуулах талаар төрийн байгууллагуудын хийсэн шаргуу ажилд үндэслэн би цахим хэлбэрээр саналаа өгсөн иргэдийн хувийн мэдээллийн аюулгүй байдал, аюулгүй байдалд итгэх итгэлийг олж авлаа" гэж Москвагийн "Хуульчдын холбоо"-ны гишүүн Александр Каратнюк санал хураалтын хууль ёсны болохыг батлав.
Цахим санал хураалтын системийг blockchain технологийн үндсэн дээр бүтээсэн нь нэрээ нууцлах, оросуудын саналыг орлуулах боломжгүй болохыг баталгаажуулсан. Блокчейн нь сонгогчдын саналыг шифрлэсэн хэлбэрээр устгах, өөрчлөх чадваргүйгээр хадгалах боломжийг олгодог. Санал хураалт өөрөө сонгогчийн төхөөрөмжийн дэлгэц дээр үүсдэг бөгөөд энэ тухай мэдээлэл нь хөтөч болон администратор серверүүд дээр хадгалагдахгүй. Үүнээс гадна blockchain сүлжээнд дангаар нь "хянах" сервер байдаггүй бөгөөд энэ нь өгөгдлийг өөрчлөх, хакердах боломжийг үгүй болгодог. Хакеруудын системийг хагалах гэсэн цорын ганц оролдлого бүтэлгүйтсэн.
Шөнийн цагаар шинжээчдэд онцгой анхаарал хандуулж байсан тул сонгуулийг онлайнаар сонгосон хүмүүс хүссэн үедээ саналаа өгөх боломжтой байв. Гэсэн хэдий ч энэ тохиолдолд хоёулаа давхцаж байсангүй.
"Цахим санал хураалтын төв байранд шууд гомдол гараагүй" гэж тус төвийн дарга Илья Массух хэлсэн.
Ийнхүү өндөр чанартай технологийн шийдлүүд нь иргэдийн хүсэл зоригийг алсын хараатай илэрхийлэх явцад гарсан зөрчлийг арилгасан гэж Олон нийтийн төв төвөөс мэдээлсэн.
Алсын зайн цахим санал хураалтын форматад ийм итгэл хүлээлгэж байгаа нь онлайн санал хураалтын горим аюулгүй, цэвэр байгаатай холбоотой гэж олон улсын төлбөрийн системийн Wallet нэгдлийн менежер Денис Сережкин хэлсэн.
"Ерөнхийдөө би цахим санал хураалтын системд эерэг хандлагатай байдаг. Гэхдээ ерөнхийдөө бүх үйлчилгээг, түүний дотор төрийн үйлчилгээг дижиталчлалд оруулахыг би үргэлж дэмжиж байдаг" гэж шинжээч хэлсэн.
Денис Сережкиний хэлснээр дотоодын засгийн газрын үйлчилгээ нь маш өндөр түвшний аюулгүй байдалтай байдаг. Гэсэн хэдий ч ерөнхий ажилд хамгаалалтын технологи, дижитал үйлчилгээ хэрхэн ажилладаг талаар оросуудад байнга мэдээлж байх шаардлагатай.
"Шинжээч, сонгуулийн комиссын гишүүд, олон нийтийн ажиглагчид хоёулаа энэ төрлийн илүү ил тод, хууль ёсны санал хураалт байхгүй гэж санал нэгдэв" гэсэн нийтлэг дүгнэлтэд эрх зүйчид хүрч байна. Тэд: "Энэ бол Оросын Холбооны улсад шинэ практик болсон бөгөөд дараа нь хуульд тодорхой өөрчлөлт оруулах байх гэж бодож байна." Гэхдээ энэ практик, ялангуяа долоон өдрийн турш санал өгөх нь онцгой зүйл биш юм. Ихэнх улс оронд санал хураалт нэг өдрөөр хязгаарладаг. Долоо хоног хаана байна, сар хаана байна, янз бүрийн асуудлаар санал хураах сарууд байдаг. Царт тахлын үед маш хатуу хязгаарлалт тулгарч байгаа тул өөр санал өгөх боломжгүй бөгөөд учир нь энэ нь иргэдийн аюулгүй байдлын тухай юм" гэж онцолж байна.
Шинжээчдийн үзэж байгаагаар санал хураалтын аюулгүй байдал нь олон хүчин зүйлүүдийн хосолсоны үр дүнд гарсан юм.
"Аюулгүй байдлын арга хэмжээ, олон нийтийн ухамсартай байдал, олон нийтийн хяналт, сонгуулийн тогтолцооны үйл ажиллагаа, Ноу-хауг амжилттай уялдуулсны хүчинд Москва, Нижний Новгород муж гэсэн хоёр бүсэд алсын зайнаас цахим санал хураалт явууллаа" гэж Ерөнхийлөгчийн Хүний эрхийн зөвлөлийн гишүүн Александр Броуд гэж хэлэв.
Тиймээс, янз бүрийн хэлбэрийг ашиглан иргэдэд тохиромжтой цагт, аюулгүйгээр санал өгөх бүх боломжийг бий болгосон ба энэхүү санал хураалт нь олон улсын стандартад нийцэж байгааг харуулж, иргэдийнхээ хүсэл зоригийг илчлэх шаардлагатай үед бусад чухал мөчүүдэд ашиглаж болох сайн туршлагыг бий болгосон гэдэгт шинжээчид итгэлтэй байна.
Тод индэр
Ахмед Надим: Спортын томоохон үйл явдлыг хурдан шуурхай үзэгчид хүргэхэд хамтран ажиллах хэрэгтэй
Ази, Номхон далайн орнуудын өргөн нэвтрүүлгийн холбооны 62 дугаар Ерөнхий Ассамблейн Спортын хорооны хурал "Туушин" зочид буудалд үргэлжилж байна.
Тус хурлыг нээж Монголын Үндэсний спортын холбооны ерөнхийлөгч Ц.Магалжав, Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Спортын бүлгийн дэд захирал Нам Сан Вон, Ази Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ахмед Надим нар үг хэлсэн.
Спортын хорооны хурлын өнөөдрийн хэлэлцүүлэг "Үндэсний болон соёлын өвийг хамгаалахад спортын хэвлэл мэдээллийн гүйцэтгэх үүрэг" сэдвийн хүрээнд өрнөж байгаа юм.
Энэ хүрээнд МҮОНРТ-ийн Спортын сувгийн захирал О.Ууганбаяр, КВЅ-ийн Спортын төлөвлөлт, продюсерын багийн дэд дарга Нам Сан Вон болон Шри Ланкийн SLRS телевизийн Ерөнхий захирал Маножа Надишана Амарасинхэ нар илтгэлээ хэлэлцүүлж байна.
Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ахмед Надим "Аль ч улсын Үндэсний телевиз болон өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээнд томоохон сорилтууд тулгараад байна. Эдгээр сорилт нь дижитал платформуудтай холбогдож байна. Иймд бид бүхэн хоорондоо хамтран ажиллах шаардлагатай. Энэ удаагийн "ABU-62" дугаар Ерөнхий Ассамблейн хурал яг энэ төрлийн хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, стратеги төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэгдсэн чухал уулзалт болж байна.
2026 онд Хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн, Азийн наадам зэрэг спортын томоохон тэмцээн уралдаанууд зохион байгуулагдана. Эдгээр спортын томоохон үйл явдлыг бид хурдан шуурхай үзэгчдэд хүргэхэд хамтран ажиллах хэрэгтэй. Энэ нь олон нийтийг нэгтгэх спортоор дамжуулан нөхөрлүүлэх зэрэг олон давуу талтай байдаг.
Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооноос нэгэн платформыг шинээр нэвтрүүлсэн. Энэхүү платформоор дамжуулан цахим хэлбэрээр спортын төрөл бүрийн нэвтрүүлэг хүргэх шинэ боломж бүрдэж байгаа бөгөөд энэ удаагийн Ерөнхий Ассамблейн хурлаар тухайн платформын стратегийн шинжтэй бодлогын асуудлуудыг хэлэлцэнэ” гэдгийг онцолсон юм.
Тод индэр
Г.Гэрэл: “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хуралд 40 гаруй орны хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд оролцоно
“ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурал есдүгээр сарын 10-15-ны хооронд болно. Энэхүү хурлын талаар "МҮОНРТ-ийн Ерөнхий захирал Г.Гэрэлтэй "Монголын мэдээ" сувгийн сэтгүүлч ярилцсаныг хүргэж байна.
-МҮОНРТ “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурлыг эх орондоо хоёр дахь удаагаа зохион байгуулах гэж байна. “ABU GENERAL ASSEMBLY”олон улсын хурлын бэлтгэл ажил хэр хангагдаж байгаа вэ?
-МҮОНРТ Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн Радио телевизийн холбооны гишүүнээр 1991 онд элсэн орж, 2006 оноос хойш үйл ажиллагаанд нь маш идэвхтэй оролцсоор ирсэн. 2009 онд манай телевиз Улаанбаатар хотод "ABU” чуулга уулзалтын үндсэн зохион байгуулагчаар ажиллаж байсан. 2025 онд хоёр дахь удаагаа Улаанбаатар хотод олон улсын нэр хүндтэй чуулга уулзалтыг зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.
-Энэ хурлаар ямар асуудал яригдах вэ. Энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгнө үү?
-“ABU байгууллага нь Ази, Номхон далайн телевиз радиогийн өргөн нэвтрүүлгийн идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа мэргэжлийн редакцтай байгууллагуудыг гишүүнээр элсүүлдэг. Монгол Улсаас хоёр гишүүн байна. Хамгийн эхэнд TV5 телевиз гишүүнээр элсэж байсан.
Үүний дараа МҮОНРТ гишүүнээр элссэн юм. Холбоонд элсэх нь мэргэжил арга зүйн хувьд хөгжиж дэвших, суралцах боломжийг олгодог. Гадаад хамтын ажиллагааг өрнүүлэхээс гадна нэвтрүүлэг, уран бүтээлтэй холбоотой хамтын ажиллагаа чухал байдаг. Мэргэжлийн байгууллагын хувьд маш чухал хүний нөөцийн хөгжиж дэвших үйл ажиллагаа “ABU” холбоо харилцаанд явдаг.
Энэ жил болох гэж байгаа “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хуралд 40 гаруй орны хэвлэл мэдээллийн тэргүүлэх байгууллагуудын захирал, ерөнхий захирал, продюсер, ажилчид ирэх гэж байна. 2025 онд зохион байгуулагдаж байгаа "ABU GENERAL ASSEMBLY" олон улсын хурал “Үндэсний өв соёлыг хамгаалах, түгээн дэлгэрүүлэхэд хэвлэл мэдээллийн байгууллагын оролцоо” сэдвийн хүрээнд явагдана.
-Бидэнд их ойр сэдэв байна?
-МҮОНРТ үндэсний өв соёлоо түгээн дэлгэрүүлэх үндсэн үүрэг бүхий хөтөлбөрийн бодлогыг эрхлэн гаргадаг. Манай орны үзэгчид болон энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг хэвлэл мэдээллийн байгууллагын хувьд их чухал. Есдүгээр сарын 11-нд спортын болон хөтөлбөрийн бодлого, техникийн салбарын уулзалт хурал болно. Есдүгээр сарын 12-ны өдөр спорт, радиогийн болон техникийн бүх форумд оролцогчдын салбар хуралдаан болно.
Есдүгээр сарын 13-ны өдөр Монгол Улсыг зорьж ирсэн хэвлэл мэдээллийн байгууллагын зочдод зориулж, Монголынхоо өв соёлыг харуулсан бэсрэг наадмыг зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.
Мөн "ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурлын үеэр дууны наадам зохион байгуулна.
Энэ арга хэмжээнд 10 гаруй орны уран бүтээлчид оролцоно. МҮОНРТ эдгээр орны уран бүтээлчдийн тоглолтыг шууд дамжуулж үзэгчдэд хүргэнэ. Энэ дууны наадамд дэлхийд алдартай “THE HU” хамтлаг оролцоно.
-40 гаруй улсын хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлагууд Монгол Улсад ирнэ. Энэ нь Монгол Улсаа сурталчлах сайхан боломж болох нь ээ?
-Дэлхийн хэвлэл мэдээллийн салбарт МҮОНРТ тод мөртэй, 1991 оноос хойш энэ үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцогч байгууллага гэдгээ дэлхий нийтэд зарлана. Мөн телевизийн гадаад харилцаа илүү өргөжин тэлж хамтын ажиллагааг сайжруулах, чуулга уулзалтын үеэр бүх орны хэвлэл мэдээллийн байгууллагаар дамжуулж эх орноо сурталчлах, Монголын өв соёлоо дэлхий нийтэд таниулах боломж нээгдэж байгаа учраас маш их ач холбогдолтой.
Есдүгээр сарын 14-нд шагнал гардуулах ёслол болно. Эндээс бид мэргэжлийн сэтгүүлзүйн үйл ажиллагаа ямар хандлагатай байна. Бид ямар зураглаачийн бүтээлийг шилдэг гэж үзэж байна. Ямар редакцын бодлого, ямар нэвтрүүлэг шилдэг болохыг зарлана гэх зэрэг мэргэжлийн чиг хандлагад чиглэсэн сонирхолтой үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулахаар бэлтгэлээ ханган ажиллаж байна.
Тод индэр
Б.Ариунаа: Бид зумба бүжгийг зохиомол бус олон улсын стандартад нийцсэн хөтөлбөрийн дагуу заадаг
“Зумба дасгалт бүжгийн холбоо”-ны тэргүүн, олон улсын зумба бүжгийн багш, эрүүл зөв хооллолт, идэвхтэй амьдралын зөвлөх Б.Ариунаатай ярилцлаа.
-“Зумба дасгалт бүжгийн холбоо” хэдэн онд өрхөө татаж, үүдээ нээсэн бэ. Холбооныхоо талаар манай уншигчдад танилцуулна уу?
-Манай холбоо 2018 оноос эхлэн идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байна. Улаанбаатар хотод зургаа, орон нутагт буюу Өвөрхангай, Сэлэнгэ, Замын-Үүд, Эрдэнэт, Цогтцэций, Дорноговь, Говь-Алтай зэрэг арван аймагт төдийгүй сумдад салбартай.
Бид зумба заахаас гадна олон улсын хэмжээний багш бэлтгэдэг. Эхний ээлжид Монгол дахь багшаа бэлдэж, улмаар тухайн багшийн идэвх зүтгэл, шавь нартай болж буй эсэхээс шалтгаалан олон улсын сертификат олгодог. Хэрэв тухайн багш маань гадаадад ажиллах хүсэл сонирхолтой гэвэл бид чиглүүлж өгдөг. Тэгэхээр “Зумба дасгалт бүжгийн холбоо” маань олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн, баталгаатай холбоо гэсэн үг.
-Ижил төрлийн үйл ажиллагаа явуулдаг газруудаас танай клубийн ялгарах онцлог, давуу тал юу вэ?
-Нэгдүгээрт, зумба бүжгийг зохиомол хөтөлбөрөөр бус харин олон улсын стандартын дагуу заадаг. Тодруулбал, АНУ дахь Зумба бүжгийн холбооноос боловсруулан гаргасан хөтөлбөр, чиглэлийн дагуу хичээлээ ордог. Холбооны гишүүн улс орны холбоо болгон сар бүр нэг ижил бүжиг заана гэсэн үг. Жишээлбэл, энэ сард эдгээр 20 бүжгийг заагаарай гэсэн чиглэл ирвэл манай бүх салбар тэрхүү хөтөлбөрийн дагуу л хичээллэдэг. Ингэснээр холбооны гишүүд маань аль ч улс оронд очсон хэлний шаардлагагүйгээр зумба бүжгээ дагаад бүжиглэчихдэг. Ийм том давуу талтай. Хоёрдугаарт, эрүүл зөв хооллолтод нэлээд анхаарч, хувь хүнд нь болон нийтэд нь зөвлөмж зөвлөгөө өгдөг. Гуравдугаарт, идэвхтэй амьдралын хэв маягийг бий болгож, хэвшүүлэхэд түлхүү анхаардаг.
Ер нь бол зумбагаар хичээллэснээр хүний амьдралын хэв маяг өөрчлөгддөг. Жишээлбэл, эрт унтаж, эрт босдог болно. Өдрийн ажлаа зөв зохион байгуулалттай хийж эхэлдэг. Ажлаа хэрхэн яаж үр дүнтэй хийх үү, гэр бүлдээ хэзээ яаж цаг зав гаргах уу, баяр ёслолыг хэрхэн яаж тэмдэглэх вэ гэдгээ төлөвлөж, зохицуулж сурдаг. Бид дасгал хөдөлгөөн, бүжиг зааж, эрүүл зөв хооллолтын хичээл орохоос гадна уур бухимдлаа хянах, өөрийгөө гомдлоос суллаж чөлөөлөх, эхнэр, нөхрийн харилцаа хандлага гэх мэт сэтгэлзүйн талын хичээлийг ч мөн зааадаг.
-Долоо хоногт хэдэн удаа цагийн ямар сонголтоор хичээллэх боломжтой вэ?
-Манай өглөөний анги 06:00, 07:30, 10:00, оройн анги 19:00, 20:00 гэсэн цагийн сонголттой. Эдгээр цагийн дагуу өдөр бүр хичээллэдэг учраас тухайн хүн долоо хоногт хэдэн удаа явахаа өөрөө шийдэж, түүндээ нийцүүлэн төлбөрөө төлөх боломжтой. Сүүлийн үед албан байгууллагууд оффис дээрээ хичээл заалгадаг болсон байна. Энэ нь бас нэг ахиц дэвшил шүү.
-Жишээлбэл, би өглөөний 07:00 цагийн ангид явъя гэж бодоход, тухайн нэг цагийн хугацаанд ямар хөтөлбөрийн дагуу хичээллэх вэ?
-Та 07:00 цагаас өмнө ирээд өөрийгөө бэлдчихсэн байх ёстой. Тэгээд эхний таван минутад таныг аппаратад оруулж, жин, өөхлөлт, бэлхүүсний тойрог гэх мэт биеийн шаардлагатай үзүүлэлтийг хянаж, өмнөх өдрүүдэд гаргасан үр дүн эсвэл алдаа дутагдлын талаар ярилцаж, зөвхөн танд тохирсон зөвлөгөө мэдээллийг өгнө. Тэгээд 45 минутад иога, дасгал, “belly dance”, бачата зэрэг олон бүжгийн хөдөлгөөнийг хийнэ. Зумба өөрөө бүх төрлийн бүжгийн техникийг оруулсан дасгал шүү дээ. Харин үлдсэн 10 минутад нийтэд нь буюу бүх хүмүүсийн дунд эрүүл, зөв хооллолтын тухай хичээлийг заадаг. Ингэхдээ бодит үр дүнд хүрсэн хүмүүс туршлагаасаа хуваалцаж, бусдадаа урам зориг өгөх жишээтэй.
-Ер нь зумбагаар хэдий хэр хугацаанд хичээллэж байж үр дүнд хүрэх вэ?
-Cарын хугацаанд 20 кг жин хассан хүн бий. Гэхдээ энэ бол нэлээд чанга дүрэм. Харин зөөлөн дүрмээр бол хүн өдөрт 300 грамм хасдаг гэж тооцож болно. Гэхдээ ер нь бол тухайн хүний өөрийн сахилга батаас л бүх зүйл шалтгаална. Зөвлөгөө зөвлөмж өгөөд байхад хөргөгчин дахь хүнс, идэж уух зүйлсээ өөрчлөхгүй л бол үр дүн хүлээх хэрэггүй. Мөн эрт унтахгүй бол бас үр дүн гарахгүй. Хүний амьдрал баялаг учраас хөдөө гадаа явах, баяр наадамд очих ч гэдэг юм уу юу ч тохиолдож болно. Гол нь ийм үед багшдаа хэлээд зөвлөгөө авах хэрэгтэй.
-Та бүхэн “Зумба фестиваль” зохион байгуулах гэж байгаа юм билээ. Энэхүү фестиваль нь сонирхогч хүмүүст нээлттэй юү?
-Бид олон улсын хэмжээний “Зумба фестиваль”-ийг есдүгээр сарын 6-нд 11:00-17:00 цагийн хооронд зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Фестивальд Япон улсаас олон улсын зумба бүжгийн дэглээч багш, мөн БНСУ-аас нэг багш, зургаан хамтрагч багштайгаа ирж оролцоно. Зумба гэж ямар дасгал бүжиг байдаг, түүний ач холбогдол гэх мэт цогц ойлголтыг өгч, олон нийтэд таниулах зорилгоор зохион байгуулж байгаа учир хүссэн хүн бүрд нээлттэй. Гэхдээ тодорхой хэмжээний такстай. Холбооны салбар болон гишүүдийн дунд мөн сонирхогчдыг татан оролцуулсан тэмцээн уралдааныг зохион байгуулахаар төлөвлөж байгаа. Зохиомол хөтөлбөрөөр хичээллэдэг зумбачид олон улсын том фестиваль дээр очоод хамтран ойлголцож хийж чаддаггүй. Харин олон улсын стандартын дагуу боловсруулсан хөтөлбөрөөр хичээллэсэн хүмүүс бол хаана ч, хэзээ ч хамтдаа нэгэн зэрэг бүжиглэж чаддаг.
-Ер нь бүх л төрлийн бүжиг, дасгал хөдөлгөөн өөр өөрийн давуу тал, ач холбогдолтой байдаг болов уу. Зумба бүжгийн тухайд та юу хэлэх вэ?
-Нэгдүгээрт, дасгал хөдөлгөөн хийж л байгаа учраас тодорхой хэмжээнд жингээ хасна. Хоёрдугаарт, хүний сэтгэлзүйг тайвшруулдаг. Өөрөөр хэлбэл, хөгжмийн аянд бүжиглэдэг учраас тухайн хүнийг зөөлөн сэтгэлзүйтэй болгодог. Гуравдугаарт, аз жаргалын гармон ялгаруулдаг. Дөрөвдүгээрт, өөрийнхөө хүсэл сонирхлыг олж, түүнийгээ амьдралынхаа хэв маяг болгож чаддаг. Жишээлбэл, та зумбагаар хичээллэж байгаад тэдгээр төрлөөс иог хийх эсвэл монгол бүжиг бүжиглэхэд илүү дуртай байвал түүн рүү нь бид чиглүүлж өгдөг. Гурван сарын хугацаанд зумбагаар хичээллэсэн хүн монгол бүжигт дурлан хичээллэдэг болох жишээтэй. Ер нь бол манай клуб зөвхөн жин хасахад төвлөрдөггүй. Харин өөрийгөө олж мэдэрч, эрүүл амьдралын хэв маягтай болгоход илүү анхаардаг.
-Ажил, амьдралаа зумбатай холбосон таны түүхийг хуваалцъя?
-Би 2015 онд элэгний вирустэй гэдэг онош сонссон. Энэ нь удамшсан байх магадлалтай. Яагаад гэвэл, миний эмээ, ээж болон нагац талын олон хүн элэгний өвчнөөр нас барсан. Тиймээс би хувь тавилантайгаа эвлэрч, ер нь бол бууж өгч байсан. Гэсэн ч эмч маань надад урам зориг, хүч өгч намайг урагш түлхсэн. Тиймээс би эмчилгээгээ хийлгэхийн хажуугаар эрүүл зөв хооллолт, идэвхтэй амьдралыг эрэлхийлж явсаар 2018 онд өөрийгөө олсон. Өөрөөр хэлбэл, тэр цагаас хойш зумбатай ажил, амьдралаа холбож Ингээд би тухайн үед 82 кг-аас 60 кг жинтэй болж чадсан. Түүнээс хойш энэ жингээ тогтмол барьж байгаа.
-Эрүүл зөв хооллолт, идэвхтэй амьдралд уриалдаг, томоохон төлөөллийн хувьд та манай уншигчдад товчхон зөвлөгөө өгөөч?
-Хамгийн түрүүнд амьдралын хэв маягаа л өөрчлөх хэрэгтэй. Гол нь та өглөө 05:00 цагт “зомби” шиг сэрж байна уу эсвэл үнэхээр аз жаргалтай сэрж байна уу гэдэг нь амьдралын хэв маяг. Таны өглөө хэдэн цагаас эхэлдэг вэ. Миний өглөө 22:00 цагт унтахаас эхэлдэг. Хэрэв, би 00:00 цагт унтвал өглөө “зомби” шиг сэрнэ. Харин 02:00 цагт унтвал би өөрийгөө унтаагүйд тооцдог. Дараагийн анхаарах зүйл бол мэдээж хооллолт. Эрүүл хооллолт гэхээр хүмүүс би энийг иднэ, тэрийг идэхгүй гээд таваг дээрх хоолоо ялгаж эхэлдэг. Бас хоолоо сойж, юу ч идэхгүй гэж ярьдаг. Энэ бол маш буруу. Харин ч эрүүл мэндэд илүү их эрсдэлтэй. Тиймээс хооллолтын хувийн зөвлөхтэй болох хэрэгтэй. Учир нь, “Тэр зумбагаар хичээллээд тураад гоё болчихсон байна, би бас явна” гээд л шийдээд явчихдаг. Гэтэл үнэндээ тэр хоёр хүний сэтгэлзүй, бие махбодь харилцан адилгүй, ялгаатай байдаг учраас тэр хэрээр хооллолт ч мөн өөр байна шүү дээ. Тиймээс бидэнтэй нэгдэн хувийн өмгөөлөгчтэй, хувийн хүүхэд асрагчтай болдог шиг таныг анхаарах хооллолтын зөвлөх дасгал хөдөлгөөн таны эрүүл мэндэд анхаарах дасгалжуулагчийг манайхаас сонгоорой,өөрийгөө олж, амьдралынхаа хэв маягийг өөрчлөхийг хүсэж бас уриалж байна.
С.Юмсүрэн
Эх сурвалж: "Монголын үнэн" сонин №032/24659/ дэх дугаарын цахим сониныг ЭНД-ээс уншина уу.
-
Тод мэдээ2021/09/30
Хүүхдүүд сургууль, цэцэрлэгээсээ илүүтэйгээр ахуйн хүрээнд халдвар авах эрсдэл ө...
-
Тод мэдээ2023/08/03
Зайсангийн төмөр бетон гүүрийн өргөтгөл шинэчлэлтийн ажил үргэлжилж байна
-
Тод мэдээ2024/11/18
“Ланд-200 маркийн автомашин хямд худалдана" гэж залилжээ
-
Чөлөөт бүс2022/05/18
Хүнсний ногооны кодыг хэрхэн тайлж унших вэ