Тод индэр
Д.Баярсайхан: Байгаль орчинд ээлтэй санхүүгийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний зохицуулалтыг бий болголоо
Монгол Улс дэлхийн цаг уурын өөрчлөлтөд хамгийн их өртөж буй орнуудын нэг юм. Цаг уурын тааламжгүй нөхцөл байдал улам бүр нэмэгдсээр байгаа нь уламжлалт мал аж ахуйд сөргөөр нөлөөлж, хотжилт, агаарын бохирдол нэмэгдэхэд хүргэж байна. Иймд Санхүүгийн зохицуулах хороо /СЗХ/ хүртээмжтэй ногоон санхүүжилтийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр банк бус санхүүгийн болон хадгаламж зээлийн хоршоо /ХЗХ/-ны салбарт олон улсын Санхүүгийн хүртээмжийн нийгэмлэг /AFI/-тэй хамтран ажиллаад багагүй хугацаа өнгөрч байна. Тодруулбал, нийгэмлэгт гишүүнээр элсээд 13 жил болж байгаа бөгөөд Хорооны дарга Д.Баярсайхан Зүүн Европ, Төв Азийн бүсийн санаачилга /ECAPI/-ыг 2021 оны 6 дугаар сараас хойш даргалж байна. Ингээд өнгөрсөн хугацаанд хамтран хэрэгжүүлсэн төслүүдийн ач холбогдол болон цаашид хэрэгжүүлэх ажлын талаар ярилцлаа.
-Хүртээмжтэй ногоон санхүүг хөгжүүлэх чиглэлд хамтран хэрэгжүүлсэн төслийн талаар товч танилцуулна уу. Ер нь төслийн гол зорилго юу байсан бэ?
-Санхүүгийн зохицуулах хороо олон улсын Санхүүгийн хүртээмжийн нийгэмлэгтэй хамтран ногоон санхүүгийн ач холбогдлын талаарх мэдлэг, ойлголтыг нэмэгдүүлэх, ногоон бизнесийн орчинг бүрдүүлэх зорилгоор “Зохицуулалттай этгээдүүдэд ногоон санхүүжилт нэвтрүүлэх нь” төслийг хэрэгжүүлсэн. Дашрамд дурдахад, энэ төсөл ногоон санхүүжилтийн шинэ санаачилгыг дэмжих, энэ талаарх ойлголтыг нэмэгдүүлэх ач холбогдол өндөртэй төсөл болсныг онцолмоор байна. Юуны өмнө төслийн хүрээнд Монгол Улсын банк бус санхүүгийн салбарын ногоон санхүүжилтийн өнөөгийн нөхцөл байдлыг судалж, ногоон санхүүжилтийн бүтээгдэхүүн гаргахад тулгарч буй бэрхшээлийг тодорхойлох судалгаа хийсэн. Судалгаагаар Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулж буй ББСБ-уудын “Байгаль орчны гүйцэтгэлийг үнэлэх: Ногоон индекс" хөгжингүй улс орнуудтай харьцуулахад сул байгаа нь ногоон санхүүжилтийг дэмжих дэд бүтцийг бүрдүүлэх шаардлагатайг харуулсан. Иймд бид ногоон санхүүжилт, байгаль орчин, нийгмийн эрсдэлийн удирдлагын тогтолцоо, үнэлгээний талаарх ойлголтыг нэмэгдүүлэх мэдлэг мэдээлэл олгосон зөвлөмж боловсруулж зохицуулалттай этгээдүүдэд хүргүүллээ. Мөн тогтвортой хөгжлийн зарчмууд, ногоон бодлого, санхүүжилт, бүтээгдэхүүний ач холбогдлыг таниулах “Ногоон санхүүжилт” вебинар зохион байгуулав. Энэ үеэр оролцогч байгууллагууд ногоон үйл ажиллагаа явуулах боломжуудыг эрэлхийлэх хүсэл сонирхлоо илэрхийлж байсан.
-ББСБ-уудад зориулан ямар төрлийн ногоон бүтээгдэхүүн, зөвлөмж шинээр гаргаад байна. Эдгээр нь хүртээмжтэй ногоон санхүүжилтийг дэмжиж чадаж байна уу?
-Бидний хувьд зохицуулалттай этгээдүүдээс санал болгож буй ногоон зээл, эрсдэлийн үнэлгээ, БОНЗ-ын тайлагналыг бодлогоор дэмжих замаар олон улсын зах зээлээс ногоон хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэхээр зорьж ажиллаж байна. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч үүний нэг адил ногоон бодлогыг дэмжиж, уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, газрын доройтлыг бууруулах, тогтвортой, ногоон санхүүжилтийг хөгжүүлэхэд бүс нутгийн хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх зорилгоор “Ногоон санхүүжилт – Бүс нутгийн чуулган”-ыг санаачлан зохион байгуулсан. Нөгөөтэйгүүр Монгол Улсын Санхүүгийн тогтвортой байдлын зөвлөл 2018 онд Монгол Улсын Ногоон таксономийг баталснаар банк, санхүүгийн байгууллагууд, хөрөнгө оруулагчид болон бодлого боловсруулагчид байгаль орчинд ээлтэй үйл ажиллагааны ангилал, тодорхойлолт, шалгуур үзүүлэлтийг үйл ажиллагаандаа ашиглах боломж бүрдсэн. Дээрх санаачилгууд нь байгаль орчинд ээлтэй санхүүгийн салбарын суурийг бүрдүүлж чадсан юм.
Мөн өнгөрсөн онд Санхүүгийн тогтвортой байдлын зөвлөл “Тогтвортой санхүүгийн үндэсний замын зураг”-ийг баталсан. Энэхүү замын зураглалд тогтвортой санхүүг хөгжүүлэх тааламжтай орчинг бүрдүүлэх, төсөв, санхүүгийн үйл ажиллагааг ногоон хөгжилд чиглүүлэх, ногоон банк, санхүүгийн байгууллагыг хөгжүүлэх, БОНЗ, уур амьсгалын эрсдэлийн удирдлагын тогтолцоог сайжруулах, ил тод, нээлттэй тайлагналыг дэмжих зэрэг томоохон зорилгыг дэвшүүлж, түүнд хүрэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг 2-3 жилийн хугацаагаар үе шаттай хэрэгжүүлэхээр төлөвлөн ажиллаж байна. Санхүүгийн зохицуулах хорооны хувьд ББСБ-уудаас гаргах нийт зээлийн багцын 5 хувийг ногоон зээлд хүргэх бодлогын арга хэмжээ хэрэгжүүлэх үүрэг хүлээсэн. Энэ хүрээнд ногоон зээлийн бүтээгдэхүүний мэдээллийн санг бүрдүүлэх зорилгоор “Ногоон таксономи”-ийн ангиллын дагуу “Ногоон зээлийн тайлан”-г авч эхлээд байна. Мөн эдгээр байгууллагаас гаргаж буй ногоон зэээлийн бүтээгдэхүүнийг төрөлжүүлэх, тогтвортой санхүүжилтийг нэвтрүүлэх эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх зорилгоор байгаль орчин, нийгмийн хүчин зүйлстэй холбоотой эрсдэлийн удирдлагын журам боловсруулах үлгэрчилчилсэн зааврыг баталсан.
-Ногоон зээл нь улс орны тогтвортой хөгжлийг хэрхэн дэмжинэ гэж та үзэж байна вэ?
-Ногоон зээлийн аргачлалын дагуу зээл олгогч бүр юуны өмнө хүсэлт гаргагчийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ байгаль орчин, нийгэм засаглалын стандарт, шалгууруудыг хангасан эсэхийг харгалзана. Өөрөөр хэлбэл байгаль орчинд ээлтэй төслүүд санхүүжилт авах илүү боломжтой гэсэн үг. Төсөл хэрэгжүүлэхдээ тогтвортой байдлын нөлөөллийн хүчин зүйлсийг бизнесийн үйл ажиллагаа, шийдвэр гаргалтад нэвтрүүлэх, авсан зээлээ төслийн гүйцэтгэлтэй харьцуулах, үр дүнг тайлагнах, хянах зэргээр ногоон шаардлагуудыг хангах шаардлага үүснэ. Ийм байдлаар ногоон зээл нь зээл олгогчдын тавьсан стандарт, шалгуурыг хангах хөшүүрэг болсноор тогтвортой байдалд бодитой хувь нэмэр оруулах боломжтой.
Ногоон зээлийг оновчтой олгохын тулд зээлийн хүсэлт гаргасан этгээдийн үйл ажиллагаанд БОНЗ-ын үнэлгээ хийх шаардлагатай. Монгол Улсын хувьд арилжааны банкнууд 2015 оноос эхлэн зээл авах томоохон харилцагчдынхаа байгаль орчинд үзүүлж буй нөлөөллийг үнэлдэг болсон. Бид энэ үнэлгээг ББСБ-уудад нэвтрүүлэхээр ажиллаж эхлээд байна.
-Ногоон бичил санхүүгийн экосистемийг хөгжүүлснээр ямар боломжууд гарч ирэх вэ?
-Бичил санхүүгийн экосистем нь ББСБ-ууд болон бизнес эрхлэгчид уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөллийг тэсвэрлэх чадварыг нэмэгдүүлэхээс гадна хүрээлэн буй орчноо хайрлан хамгаалах, хойч үедээ өвлүүлэхэд хувь нэмрээ оруулах боломж олгодог. Бага хураамжтай бичил даатгал нь байгалийн гамшгаас үүдэлтэй эдийн засгийн цочролыг даван туулах, эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хангахад чухал ач холбогдолтойг даатгалын экосистем сайн хөгжсөн орнуудаас харж болно. Бага хураамжтай ногоон даатгал, ногоон зээл нь иргэд, аж ахуйн нэгжүүдийг байгаль орчинд ээлтэй үйл ажиллагаа явуулах, өдөр тутмын үйл ажиллагааныхаа байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийг хянах, сайжруулахад хүчтэй хөшүүрэг болж байна. Иймд Санхүүгийн зохицуулах хороо “ногоон даатгал”-ыг тодорхойлж, даатгалын компаниуд энэ төрлийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг гаргах эрхзүйн орчныг бүрдүүлсэн. Үүний үр дүнд одоогийн байдлаар гурван төрлийн ногоон даатгалын бүтээгдэхүүн (цахилгаан автомашин, эрчим хүчний хэмнэлттэй даатгал)-ийг даатгуулагчдад санал болгож байна.
Нөгөөтэйгүүр бичил санхүүгийн экосистем нь ирээдүйд байгаль орчинд эерэг өөрчлөлт авч ирэх боломжтой. Учир нь, манай улсад арилжааны банкнуудаас аж ахуйн нэгж болон иргэдэд олгосон нийт зээлийн маш бага хувийг ногоон зээл эзэлдэг. Ийм учраас бичил санхүүгийн байгууллагуудын ногоон зээлийг дэмжсэн оновчтой бодлого хэрэгжүүлж, ногоон бичил санхүүгийн экосистемийг бүрдүүлснээр ногоон бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг төрөлжүүлэх цаашилбал иргэдэд олгох ногоон зээлийг нэмэгдүүлэх боломжтой болно. Эцэст нь хэлэхэд, ногоон бичил санхүүгийн экосистем нь “ногоон өрсөлдөөн”-ийг дэмжиж, бизнес эрхлэгчдийн амжилтыг байгаль орчинд ээлтэй байдлын түвшингээр хэмждэг болох, үр өгөөж нь уур амьсгалын үйл ажиллагаатай шууд хамааралтай байх зэргээр тодорхойлох боломжийг олгоно гэдэгт найдаж байна.
-Энэ хүрээнд цаашид хийж хэрэгжүүлэх ажлаасаа онцолбол...?
-Өмнө нь дурдсанчлан, Монгол Улс Ногоон таксономиг баталсан анхны улсуудын нэг ба уг таксономид тусгасан ногоон зээлийн ангиллыг ашиглаад даруй 5 жил болж байна. Харин одоо бичил санхүүгийн болон даатгалын байгууллагуудад зориулж шинэчлэн боловсруулахаар ажиллаж байна. Түүнчлэн ногоон зээлийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нэвтрүүлээд байгаа банк бус санхүүгийн байгууллагуудынхаа чадавхыг улам сайжруулах, БОНУ-ын стандарт, эрсдэлийн үнэлгээ, тайлагналын хэрэгжилтийг хангуулах чиглэлд бодлогоор дэмжиж ажиллаж байна. Хүртээмжтэй ногоон санхүүжилтийг нэмэгдүүлснээр зах зээлд илүү дэвшилтэт, шинэлэг, байгаль орчинд ээлтэй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ нэвтэрч, цаашлаад шаардлагатай хууль эрх зүйн орчин бүрдэж, тэдгээрийг дэмжих өртөг багатай санхүүжилт ч өсөх болно.
Эх сурвалж: https://www.afi-global.org/Тод индэр
Ахмед Надим: Спортын томоохон үйл явдлыг хурдан шуурхай үзэгчид хүргэхэд хамтран ажиллах хэрэгтэй
Ази, Номхон далайн орнуудын өргөн нэвтрүүлгийн холбооны 62 дугаар Ерөнхий Ассамблейн Спортын хорооны хурал "Туушин" зочид буудалд үргэлжилж байна.
Тус хурлыг нээж Монголын Үндэсний спортын холбооны ерөнхийлөгч Ц.Магалжав, Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Спортын бүлгийн дэд захирал Нам Сан Вон, Ази Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ахмед Надим нар үг хэлсэн.
Спортын хорооны хурлын өнөөдрийн хэлэлцүүлэг "Үндэсний болон соёлын өвийг хамгаалахад спортын хэвлэл мэдээллийн гүйцэтгэх үүрэг" сэдвийн хүрээнд өрнөж байгаа юм.
Энэ хүрээнд МҮОНРТ-ийн Спортын сувгийн захирал О.Ууганбаяр, КВЅ-ийн Спортын төлөвлөлт, продюсерын багийн дэд дарга Нам Сан Вон болон Шри Ланкийн SLRS телевизийн Ерөнхий захирал Маножа Надишана Амарасинхэ нар илтгэлээ хэлэлцүүлж байна.
Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ахмед Надим "Аль ч улсын Үндэсний телевиз болон өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээнд томоохон сорилтууд тулгараад байна. Эдгээр сорилт нь дижитал платформуудтай холбогдож байна. Иймд бид бүхэн хоорондоо хамтран ажиллах шаардлагатай. Энэ удаагийн "ABU-62" дугаар Ерөнхий Ассамблейн хурал яг энэ төрлийн хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, стратеги төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэгдсэн чухал уулзалт болж байна.
2026 онд Хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн, Азийн наадам зэрэг спортын томоохон тэмцээн уралдаанууд зохион байгуулагдана. Эдгээр спортын томоохон үйл явдлыг бид хурдан шуурхай үзэгчдэд хүргэхэд хамтран ажиллах хэрэгтэй. Энэ нь олон нийтийг нэгтгэх спортоор дамжуулан нөхөрлүүлэх зэрэг олон давуу талтай байдаг.
Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн холбооноос нэгэн платформыг шинээр нэвтрүүлсэн. Энэхүү платформоор дамжуулан цахим хэлбэрээр спортын төрөл бүрийн нэвтрүүлэг хүргэх шинэ боломж бүрдэж байгаа бөгөөд энэ удаагийн Ерөнхий Ассамблейн хурлаар тухайн платформын стратегийн шинжтэй бодлогын асуудлуудыг хэлэлцэнэ” гэдгийг онцолсон юм.
Тод индэр
Г.Гэрэл: “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хуралд 40 гаруй орны хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд оролцоно
“ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурал есдүгээр сарын 10-15-ны хооронд болно. Энэхүү хурлын талаар "МҮОНРТ-ийн Ерөнхий захирал Г.Гэрэлтэй "Монголын мэдээ" сувгийн сэтгүүлч ярилцсаныг хүргэж байна.
-МҮОНРТ “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурлыг эх орондоо хоёр дахь удаагаа зохион байгуулах гэж байна. “ABU GENERAL ASSEMBLY”олон улсын хурлын бэлтгэл ажил хэр хангагдаж байгаа вэ?
-МҮОНРТ Ази, Номхон далайн өргөн нэвтрүүлгийн Радио телевизийн холбооны гишүүнээр 1991 онд элсэн орж, 2006 оноос хойш үйл ажиллагаанд нь маш идэвхтэй оролцсоор ирсэн. 2009 онд манай телевиз Улаанбаатар хотод "ABU” чуулга уулзалтын үндсэн зохион байгуулагчаар ажиллаж байсан. 2025 онд хоёр дахь удаагаа Улаанбаатар хотод олон улсын нэр хүндтэй чуулга уулзалтыг зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.
-Энэ хурлаар ямар асуудал яригдах вэ. Энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгнө үү?
-“ABU байгууллага нь Ази, Номхон далайн телевиз радиогийн өргөн нэвтрүүлгийн идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа мэргэжлийн редакцтай байгууллагуудыг гишүүнээр элсүүлдэг. Монгол Улсаас хоёр гишүүн байна. Хамгийн эхэнд TV5 телевиз гишүүнээр элсэж байсан.
Үүний дараа МҮОНРТ гишүүнээр элссэн юм. Холбоонд элсэх нь мэргэжил арга зүйн хувьд хөгжиж дэвших, суралцах боломжийг олгодог. Гадаад хамтын ажиллагааг өрнүүлэхээс гадна нэвтрүүлэг, уран бүтээлтэй холбоотой хамтын ажиллагаа чухал байдаг. Мэргэжлийн байгууллагын хувьд маш чухал хүний нөөцийн хөгжиж дэвших үйл ажиллагаа “ABU” холбоо харилцаанд явдаг.
Энэ жил болох гэж байгаа “ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хуралд 40 гаруй орны хэвлэл мэдээллийн тэргүүлэх байгууллагуудын захирал, ерөнхий захирал, продюсер, ажилчид ирэх гэж байна. 2025 онд зохион байгуулагдаж байгаа "ABU GENERAL ASSEMBLY" олон улсын хурал “Үндэсний өв соёлыг хамгаалах, түгээн дэлгэрүүлэхэд хэвлэл мэдээллийн байгууллагын оролцоо” сэдвийн хүрээнд явагдана.
-Бидэнд их ойр сэдэв байна?
-МҮОНРТ үндэсний өв соёлоо түгээн дэлгэрүүлэх үндсэн үүрэг бүхий хөтөлбөрийн бодлогыг эрхлэн гаргадаг. Манай орны үзэгчид болон энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг хэвлэл мэдээллийн байгууллагын хувьд их чухал. Есдүгээр сарын 11-нд спортын болон хөтөлбөрийн бодлого, техникийн салбарын уулзалт хурал болно. Есдүгээр сарын 12-ны өдөр спорт, радиогийн болон техникийн бүх форумд оролцогчдын салбар хуралдаан болно.
Есдүгээр сарын 13-ны өдөр Монгол Улсыг зорьж ирсэн хэвлэл мэдээллийн байгууллагын зочдод зориулж, Монголынхоо өв соёлыг харуулсан бэсрэг наадмыг зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна.
Мөн "ABU GENERAL ASSEMBLY” олон улсын хурлын үеэр дууны наадам зохион байгуулна.
Энэ арга хэмжээнд 10 гаруй орны уран бүтээлчид оролцоно. МҮОНРТ эдгээр орны уран бүтээлчдийн тоглолтыг шууд дамжуулж үзэгчдэд хүргэнэ. Энэ дууны наадамд дэлхийд алдартай “THE HU” хамтлаг оролцоно.
-40 гаруй улсын хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлагууд Монгол Улсад ирнэ. Энэ нь Монгол Улсаа сурталчлах сайхан боломж болох нь ээ?
-Дэлхийн хэвлэл мэдээллийн салбарт МҮОНРТ тод мөртэй, 1991 оноос хойш энэ үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцогч байгууллага гэдгээ дэлхий нийтэд зарлана. Мөн телевизийн гадаад харилцаа илүү өргөжин тэлж хамтын ажиллагааг сайжруулах, чуулга уулзалтын үеэр бүх орны хэвлэл мэдээллийн байгууллагаар дамжуулж эх орноо сурталчлах, Монголын өв соёлоо дэлхий нийтэд таниулах боломж нээгдэж байгаа учраас маш их ач холбогдолтой.
Есдүгээр сарын 14-нд шагнал гардуулах ёслол болно. Эндээс бид мэргэжлийн сэтгүүлзүйн үйл ажиллагаа ямар хандлагатай байна. Бид ямар зураглаачийн бүтээлийг шилдэг гэж үзэж байна. Ямар редакцын бодлого, ямар нэвтрүүлэг шилдэг болохыг зарлана гэх зэрэг мэргэжлийн чиг хандлагад чиглэсэн сонирхолтой үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулахаар бэлтгэлээ ханган ажиллаж байна.
Тод индэр
Б.Ариунаа: Бид зумба бүжгийг зохиомол бус олон улсын стандартад нийцсэн хөтөлбөрийн дагуу заадаг
“Зумба дасгалт бүжгийн холбоо”-ны тэргүүн, олон улсын зумба бүжгийн багш, эрүүл зөв хооллолт, идэвхтэй амьдралын зөвлөх Б.Ариунаатай ярилцлаа.
-“Зумба дасгалт бүжгийн холбоо” хэдэн онд өрхөө татаж, үүдээ нээсэн бэ. Холбооныхоо талаар манай уншигчдад танилцуулна уу?
-Манай холбоо 2018 оноос эхлэн идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байна. Улаанбаатар хотод зургаа, орон нутагт буюу Өвөрхангай, Сэлэнгэ, Замын-Үүд, Эрдэнэт, Цогтцэций, Дорноговь, Говь-Алтай зэрэг арван аймагт төдийгүй сумдад салбартай.
Бид зумба заахаас гадна олон улсын хэмжээний багш бэлтгэдэг. Эхний ээлжид Монгол дахь багшаа бэлдэж, улмаар тухайн багшийн идэвх зүтгэл, шавь нартай болж буй эсэхээс шалтгаалан олон улсын сертификат олгодог. Хэрэв тухайн багш маань гадаадад ажиллах хүсэл сонирхолтой гэвэл бид чиглүүлж өгдөг. Тэгэхээр “Зумба дасгалт бүжгийн холбоо” маань олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн, баталгаатай холбоо гэсэн үг.
-Ижил төрлийн үйл ажиллагаа явуулдаг газруудаас танай клубийн ялгарах онцлог, давуу тал юу вэ?
-Нэгдүгээрт, зумба бүжгийг зохиомол хөтөлбөрөөр бус харин олон улсын стандартын дагуу заадаг. Тодруулбал, АНУ дахь Зумба бүжгийн холбооноос боловсруулан гаргасан хөтөлбөр, чиглэлийн дагуу хичээлээ ордог. Холбооны гишүүн улс орны холбоо болгон сар бүр нэг ижил бүжиг заана гэсэн үг. Жишээлбэл, энэ сард эдгээр 20 бүжгийг заагаарай гэсэн чиглэл ирвэл манай бүх салбар тэрхүү хөтөлбөрийн дагуу л хичээллэдэг. Ингэснээр холбооны гишүүд маань аль ч улс оронд очсон хэлний шаардлагагүйгээр зумба бүжгээ дагаад бүжиглэчихдэг. Ийм том давуу талтай. Хоёрдугаарт, эрүүл зөв хооллолтод нэлээд анхаарч, хувь хүнд нь болон нийтэд нь зөвлөмж зөвлөгөө өгдөг. Гуравдугаарт, идэвхтэй амьдралын хэв маягийг бий болгож, хэвшүүлэхэд түлхүү анхаардаг.
Ер нь бол зумбагаар хичээллэснээр хүний амьдралын хэв маяг өөрчлөгддөг. Жишээлбэл, эрт унтаж, эрт босдог болно. Өдрийн ажлаа зөв зохион байгуулалттай хийж эхэлдэг. Ажлаа хэрхэн яаж үр дүнтэй хийх үү, гэр бүлдээ хэзээ яаж цаг зав гаргах уу, баяр ёслолыг хэрхэн яаж тэмдэглэх вэ гэдгээ төлөвлөж, зохицуулж сурдаг. Бид дасгал хөдөлгөөн, бүжиг зааж, эрүүл зөв хооллолтын хичээл орохоос гадна уур бухимдлаа хянах, өөрийгөө гомдлоос суллаж чөлөөлөх, эхнэр, нөхрийн харилцаа хандлага гэх мэт сэтгэлзүйн талын хичээлийг ч мөн зааадаг.
-Долоо хоногт хэдэн удаа цагийн ямар сонголтоор хичээллэх боломжтой вэ?
-Манай өглөөний анги 06:00, 07:30, 10:00, оройн анги 19:00, 20:00 гэсэн цагийн сонголттой. Эдгээр цагийн дагуу өдөр бүр хичээллэдэг учраас тухайн хүн долоо хоногт хэдэн удаа явахаа өөрөө шийдэж, түүндээ нийцүүлэн төлбөрөө төлөх боломжтой. Сүүлийн үед албан байгууллагууд оффис дээрээ хичээл заалгадаг болсон байна. Энэ нь бас нэг ахиц дэвшил шүү.
-Жишээлбэл, би өглөөний 07:00 цагийн ангид явъя гэж бодоход, тухайн нэг цагийн хугацаанд ямар хөтөлбөрийн дагуу хичээллэх вэ?
-Та 07:00 цагаас өмнө ирээд өөрийгөө бэлдчихсэн байх ёстой. Тэгээд эхний таван минутад таныг аппаратад оруулж, жин, өөхлөлт, бэлхүүсний тойрог гэх мэт биеийн шаардлагатай үзүүлэлтийг хянаж, өмнөх өдрүүдэд гаргасан үр дүн эсвэл алдаа дутагдлын талаар ярилцаж, зөвхөн танд тохирсон зөвлөгөө мэдээллийг өгнө. Тэгээд 45 минутад иога, дасгал, “belly dance”, бачата зэрэг олон бүжгийн хөдөлгөөнийг хийнэ. Зумба өөрөө бүх төрлийн бүжгийн техникийг оруулсан дасгал шүү дээ. Харин үлдсэн 10 минутад нийтэд нь буюу бүх хүмүүсийн дунд эрүүл, зөв хооллолтын тухай хичээлийг заадаг. Ингэхдээ бодит үр дүнд хүрсэн хүмүүс туршлагаасаа хуваалцаж, бусдадаа урам зориг өгөх жишээтэй.
-Ер нь зумбагаар хэдий хэр хугацаанд хичээллэж байж үр дүнд хүрэх вэ?
-Cарын хугацаанд 20 кг жин хассан хүн бий. Гэхдээ энэ бол нэлээд чанга дүрэм. Харин зөөлөн дүрмээр бол хүн өдөрт 300 грамм хасдаг гэж тооцож болно. Гэхдээ ер нь бол тухайн хүний өөрийн сахилга батаас л бүх зүйл шалтгаална. Зөвлөгөө зөвлөмж өгөөд байхад хөргөгчин дахь хүнс, идэж уух зүйлсээ өөрчлөхгүй л бол үр дүн хүлээх хэрэггүй. Мөн эрт унтахгүй бол бас үр дүн гарахгүй. Хүний амьдрал баялаг учраас хөдөө гадаа явах, баяр наадамд очих ч гэдэг юм уу юу ч тохиолдож болно. Гол нь ийм үед багшдаа хэлээд зөвлөгөө авах хэрэгтэй.
-Та бүхэн “Зумба фестиваль” зохион байгуулах гэж байгаа юм билээ. Энэхүү фестиваль нь сонирхогч хүмүүст нээлттэй юү?
-Бид олон улсын хэмжээний “Зумба фестиваль”-ийг есдүгээр сарын 6-нд 11:00-17:00 цагийн хооронд зохион байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Фестивальд Япон улсаас олон улсын зумба бүжгийн дэглээч багш, мөн БНСУ-аас нэг багш, зургаан хамтрагч багштайгаа ирж оролцоно. Зумба гэж ямар дасгал бүжиг байдаг, түүний ач холбогдол гэх мэт цогц ойлголтыг өгч, олон нийтэд таниулах зорилгоор зохион байгуулж байгаа учир хүссэн хүн бүрд нээлттэй. Гэхдээ тодорхой хэмжээний такстай. Холбооны салбар болон гишүүдийн дунд мөн сонирхогчдыг татан оролцуулсан тэмцээн уралдааныг зохион байгуулахаар төлөвлөж байгаа. Зохиомол хөтөлбөрөөр хичээллэдэг зумбачид олон улсын том фестиваль дээр очоод хамтран ойлголцож хийж чаддаггүй. Харин олон улсын стандартын дагуу боловсруулсан хөтөлбөрөөр хичээллэсэн хүмүүс бол хаана ч, хэзээ ч хамтдаа нэгэн зэрэг бүжиглэж чаддаг.
-Ер нь бүх л төрлийн бүжиг, дасгал хөдөлгөөн өөр өөрийн давуу тал, ач холбогдолтой байдаг болов уу. Зумба бүжгийн тухайд та юу хэлэх вэ?
-Нэгдүгээрт, дасгал хөдөлгөөн хийж л байгаа учраас тодорхой хэмжээнд жингээ хасна. Хоёрдугаарт, хүний сэтгэлзүйг тайвшруулдаг. Өөрөөр хэлбэл, хөгжмийн аянд бүжиглэдэг учраас тухайн хүнийг зөөлөн сэтгэлзүйтэй болгодог. Гуравдугаарт, аз жаргалын гармон ялгаруулдаг. Дөрөвдүгээрт, өөрийнхөө хүсэл сонирхлыг олж, түүнийгээ амьдралынхаа хэв маяг болгож чаддаг. Жишээлбэл, та зумбагаар хичээллэж байгаад тэдгээр төрлөөс иог хийх эсвэл монгол бүжиг бүжиглэхэд илүү дуртай байвал түүн рүү нь бид чиглүүлж өгдөг. Гурван сарын хугацаанд зумбагаар хичээллэсэн хүн монгол бүжигт дурлан хичээллэдэг болох жишээтэй. Ер нь бол манай клуб зөвхөн жин хасахад төвлөрдөггүй. Харин өөрийгөө олж мэдэрч, эрүүл амьдралын хэв маягтай болгоход илүү анхаардаг.
-Ажил, амьдралаа зумбатай холбосон таны түүхийг хуваалцъя?
-Би 2015 онд элэгний вирустэй гэдэг онош сонссон. Энэ нь удамшсан байх магадлалтай. Яагаад гэвэл, миний эмээ, ээж болон нагац талын олон хүн элэгний өвчнөөр нас барсан. Тиймээс би хувь тавилантайгаа эвлэрч, ер нь бол бууж өгч байсан. Гэсэн ч эмч маань надад урам зориг, хүч өгч намайг урагш түлхсэн. Тиймээс би эмчилгээгээ хийлгэхийн хажуугаар эрүүл зөв хооллолт, идэвхтэй амьдралыг эрэлхийлж явсаар 2018 онд өөрийгөө олсон. Өөрөөр хэлбэл, тэр цагаас хойш зумбатай ажил, амьдралаа холбож Ингээд би тухайн үед 82 кг-аас 60 кг жинтэй болж чадсан. Түүнээс хойш энэ жингээ тогтмол барьж байгаа.
-Эрүүл зөв хооллолт, идэвхтэй амьдралд уриалдаг, томоохон төлөөллийн хувьд та манай уншигчдад товчхон зөвлөгөө өгөөч?
-Хамгийн түрүүнд амьдралын хэв маягаа л өөрчлөх хэрэгтэй. Гол нь та өглөө 05:00 цагт “зомби” шиг сэрж байна уу эсвэл үнэхээр аз жаргалтай сэрж байна уу гэдэг нь амьдралын хэв маяг. Таны өглөө хэдэн цагаас эхэлдэг вэ. Миний өглөө 22:00 цагт унтахаас эхэлдэг. Хэрэв, би 00:00 цагт унтвал өглөө “зомби” шиг сэрнэ. Харин 02:00 цагт унтвал би өөрийгөө унтаагүйд тооцдог. Дараагийн анхаарах зүйл бол мэдээж хооллолт. Эрүүл хооллолт гэхээр хүмүүс би энийг иднэ, тэрийг идэхгүй гээд таваг дээрх хоолоо ялгаж эхэлдэг. Бас хоолоо сойж, юу ч идэхгүй гэж ярьдаг. Энэ бол маш буруу. Харин ч эрүүл мэндэд илүү их эрсдэлтэй. Тиймээс хооллолтын хувийн зөвлөхтэй болох хэрэгтэй. Учир нь, “Тэр зумбагаар хичээллээд тураад гоё болчихсон байна, би бас явна” гээд л шийдээд явчихдаг. Гэтэл үнэндээ тэр хоёр хүний сэтгэлзүй, бие махбодь харилцан адилгүй, ялгаатай байдаг учраас тэр хэрээр хооллолт ч мөн өөр байна шүү дээ. Тиймээс бидэнтэй нэгдэн хувийн өмгөөлөгчтэй, хувийн хүүхэд асрагчтай болдог шиг таныг анхаарах хооллолтын зөвлөх дасгал хөдөлгөөн таны эрүүл мэндэд анхаарах дасгалжуулагчийг манайхаас сонгоорой,өөрийгөө олж, амьдралынхаа хэв маягийг өөрчлөхийг хүсэж бас уриалж байна.
С.Юмсүрэн
Эх сурвалж: "Монголын үнэн" сонин №032/24659/ дэх дугаарын цахим сониныг ЭНД-ээс уншина уу.
-
Тод индэр2020/06/18
Б.Отгонсүх: Нийтийн тээвэрт явах хоёр давхар автобус 70 хүний суудалтай, 100 гар...
-
Өнөөдөр2023/03/13
Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй
-
Тод мэдээ2025/07/29
Ашиглалтын шаардлага хангахгүй нийтийн зориулалттай орон сууцыг буулгаж, шинээр ...
-
Тод мэдээ2023/04/06
Жендэрийн мэдрэмжтэй хүний эрхийг дээдэлсэн парламентыг төлөвшүүлэх талаар ярилц...