Тод мэдээ
“Хойч үедээ үлдээх ирээдүйн цаг агаар, уур амьсгал, ус”

Женев дэх Дэлхийн цаг уурын байгууллагын (ДЦУБ) Нарийн бичгийн дарга нарын газраас мэндчилж байна.
Дэлхийн цаг агаар, уур амьсгал, усны эргэц улс орнуудын хил болон улс төрийн нөхцөл байдлаар хязгаарлагдахгүй тул олон улсын хамтын ажиллагаа манай салбарт маш чухал байдаг. Энэ үзэл санаа 1873 оноос хойш дэлхийн цаг уурчдын хамтын нийгэмлэгийн хийж, хэрэгжүүлж ирсэн олон ажлын үр дүнд буй болсон бөгөөд цаашид ч биднийг чиглүүлэх учиртай.
Манай салбарын шинжлэх ухаан, мэргэжлийн эрэлт хэрэгцээ урьд өмнө хэзээ ч ийм өндөр байгаагүй.
Энэ жилийн Дэлхийн цаг уурын өдөр Дэлхийн цаг уурын байгууллага үүсэн байгуулагдсаны 150 жилийн ой болон Дэлхийн цаг агаарын алба зохион байгуулагдсаны 60 жилийн ойтой давхцаж байгаагаараа маш онцлог. Сүүлийн 150 жилийн хугацаанд улс орнуудын Үндэсний ус, цаг уурын албад бидний өнөөдрийн түвшний цаг агаарын урьдчилсан мэдээ гаргахад үндэс суурь болсон мэдээ, мэдээллийг цуглуулж, стандартчилсаар ирсэн юм. ДЦУБ-ын хүрээнд дэлхий нийтээрээ цаг уурын мэдээлэл солилцож ирсэн түүх бол хүний амь нас, амьжиргааг аврах шинжлэх ухаанч хамтын ажиллагааны амжилтын түүх байдаг.
ДЦУБ нь НҮБ-ын хоёр дахь ууган агентлаг юм. Бид өнөөдрийг хүртэл туулж ирсэн зам, ололт амжилтаараа бахархаж, одоогийн ажлын явц, ирээдүйд хүрэх зорилгоо хэлэлцэж байна. 150 жилийн ойн энэ өдрийг Дэлхийн цаг уурын конгресс цаг агаар, уур амьсгал, ус болон байгаль орчны бусад аюулт үзэгдлүүдэд илүү тэсвэртэй дэлхийг буй болгох тухай алсын харааг дэмжих стратегийн тэргүүлэх чиглэлүүдийг баталсан чухал жил болгон тэмдэглэх болно.
Эрт зарлан мэдээллийг хүн бүрд
Ирэх таван жилд хүний амь насыг аврах эрт сэрэмжлүүлгийн системд хүн бүрийг хамруулах болно гэсэн НҮБ-ийн санаачилга их ажлыг хийж хэрэгжүүлэх эрч хүчийг нэмэгдүүлж байна. 2022 оны Дэлхийн цаг уурын өдрөөр НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерришийн гаргасан "Эрт зарлан мэдээллийг хүн бүрт" санаачилга Шарм-Эль-Шейх хотод болсон COP27 (Уур амьсгалын өөрчлөлтийн НҮБ-ын дээд хэмжээний чуулган) их хурлаар батлагдаж, хөгжингүй болон хөгжиж буй орнууд, НҮБ-ын агентлагууд болон хувийн хэвшлийн дэмжлэгийг авсан юм.
Эрт зарлан мэдээлэл үр ашиг өгсөөр байгаа хэдий ч хүн бүрд хүрэх ёстой. ДЦУБ-ын гишүүн орнуудын тал хувь нь олон төрлийн аюулыг эрт зарлан мэдээлэх хангалттай хэмжээний тогтолцоо байхгүй хэвээр байгаа тул бид ялангуяа буурай хөгжилтэй орнууд болон хөгжиж буй жижиг арлын орнуудад байх цаг уурын ажиглалтын сүлжээний цоорхойг нөхөх шаардлагатай байна.
Эрт сэрэмжлүүлэг бол уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох хамгийн үр дүнтэй тогтолцоо бөгөөд тансаг хэрэглээ биш харин зайлшгүй байх ёстой хэрэгцээ болж байна. Дэлхийн эдийн засгийн форум ирэх арван жилд уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулахгүй, дасан зохицох арга хэмжээ авахгүй байх, байгалийн гамшиг нэмэгдэх зэрэг нь дэлхийн эдийн засагт хамгийн их эрсдэл учруулна хэмээн онцлон тэмдэглэжээ.
Дэлхийн хэмжээнд болж буй бүх гамшгийн дор хаяж тал хувь нь устай холбоотой байдаг. 2023 оны 4-р сарын 22-24-ны өдрүүдэд Нью-Йорк хотноо болох НҮБ-ын Усны нөөцийн асуудлаарх олон улсын бага хурлын үеэр ДЦУБ үер, ган гачиг зэрэг устай холбоотой аюул хэрхэн нэмэгдэж байгааг танилцуулах болно.
Уур амьсгалын өөрчлөлт, мөсөн голууд хайлж байгаа нь усны асуудлыг нэмэгдүүлж байна. Усны хяналт-шинжилгээ, менежментийг сайжруулах нь нэн чухал тул ДЦУБ ус судлалын мэдээллийн чөлөөт солилцоог дэмжих зорилгоор Дэлхийн усны мэдээллийн системийг хөгжүүлэхээр ажиллаж байна.
Хүлэмжийн хийн мониторинг
Уур амьсгалын өөрчлөлт бол бидний үеийн шийдвэрлэх сорилт юм. Бид энэ сорилтыг хэрхэн даван туулах нь манай гаригийн болон бидний үр хүүхэд, ач зээ нарын ирээдүйг тодорхойлно. Бид үүнийг “Уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх Засгийн газар хоорондын мэргэжилтний бүлгийн” зургаа дахь үнэлгээний тайлангийн нэгтгэлд онцлон тэмдэглэх болно.
Дэлхийн гадарга орчмын агаарын дундаж температур Олон улсын цаг уурчдын холбоо байгуулагдаж байсан 150 жилийн өмнөх үетэй харьцуулахад 1.10C-аар дулаарчихаад байна. Дэлхийн цаг агаар улам эрс тэс болж, далай тэнгисийн усны температур нэмэгдэж, далайн ус улам хүчиллэг болж, усны түвшин нь нэмэгдэж, мөнх цас мөсөн голууд хайлж, эдгээр өөрчлөлт улам хурдсаж байна.
Агаар мандал дахь хүлэмжийн хийн агууламж дээд хэмжээнд хүрсэн хэвээр байна. Гэвч бид гадаргын болон сансрын технологид суурилсан хүлэмжийн хийн ажиглалтын мэдээллийг олон улсын хэмжээнд цаг тухайд нь бүрэн солилцох боломжгүй байна.
Энэ хоосон орон зайг нөхөхийн тулд ДЦУБ дэлхийн хүлэмжийн хийн мониторингийн тогтвортой, зохион байгуулалттай дэд бүтцийг хөгжүүлэхийг эрмэлзэж байна. Ингэснээр Дэлхийн агаар мандлын ажиглалт болон Дэлхийн хүлэмжийн хийн мэдээллийн нэгдсэн системийг түшиглэн хүлэмжийн хийн мониторингийн чиглэлээр ДЦУБ-ын хийж хэрэгжүүлж ирсэн олон жилийн үйл ажиллагааг өргөжүүлж, нэгтгэх юм.
Хүлэмжийн хийн мониторингийн тогтвортой дэд бүтцийг хөгжүүлэх энэхүү бодлого нь хиймэл дагуулын эриний эхэн үед бий болж, энэ жил 60 жилийн ойгоо тэмдэглэж буй Дэлхийн цаг агаарын албаны амжилттай үйл ажиллагаанд үндэслэсэн бөгөөд энэхүү албаны үйл ажиллагаа нь олон улсын хамтын ажиллагааны алтан стандарт хэвээр байсаар байна.
ДЦУБ-ын гишүүн орнууд урт удаан, баялаг түүх, ололт амжилтаараа бахархах хэрэгтэй. Бид морз код, далайн хөлөг онгоцонд зориулсан урьдчилсан мэдээ, телеграфын сүлжээний эрин үед үйл ажиллагаагаа эхлүүлж байсан бол өнөөдөр суперкомпьютер, хиймэл дагуулын технологи нь цаг агаар, уур амьсгалын өндөр нарийвчлалтай урьдчилсан мэдээгээр нийгмийг үйлчлэх шинэ боломжийг нээж өгч байна.
Хэдийгээр хиймэл оюун ухаан, машин сургалтын эрин үе ирж байгаа ч гэлээ салбарын үйл ажиллагаа маань өдөр бүр хүний амь насыг аврахын төлөө ажилладаг Үндэсний ус цаг уурын албадын ажилтнуудын хувийн хичээл зүтгэл, тууштай байдлаас хамааралтай хэвээр байна.
Та бүхэнд сайн сайхныг хүсэн ерөөе.
ДЦУБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, проф. Пэттэри Таалас
Тод мэдээ
Сүхбаатар дүүрэгт 37228 ам.метр явган хүний замын засвар, арчлалтыг энэ сарын 20-ноос эхлүүлнэ
Нийслэлээс явган замын арчлалтыг сайжруулах үүднээс байршлууд дээр нь очиж тогтмол ажиллаж байгаа. Тухайлбал, энэ сарын 17-ны өдөр Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга Г.Батзориг болон холбогдох албаныхан хотын гол, гудамж замын зарим байршилд явган замын нөхцөл байдалтай танилцаж, үүрэг чиглэл өглөө.
Сүхбаатар дүүргийн 8 дугаар хороонд ажиллахдаа явган замгүй байршлуудад хэрхэн явган зам гаргах, иргэдийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах асуудлаар Сүхбаатар дүүргийн Засаг даргын орлогч У.Өнөрцэцэг болон албаны хүмүүстэй ярилцлаа.
Энэ үеэр Сүхбаатар дүүргийн Засаг даргын орлогч У.Өнөрцэцэг “Нийслэлийн Засаг даргаас өгсөн үүрэг даалгаврын дагуу өнгөрсөн амралтын өдрүүдээр дүүргийн Тамгын газар, хороодын ажлын албатай хамтарч Сүхбаатар дүүргийн 1-11 дүгээр хорооны 355 байршилд 37228 ам.метр талбайн явган хүний зам талбайн арчлалтыг шалгасан. Явган хүний замын хавтангуудын арчлалтыг сайжруулах, засварлах шаардлагатай хэсгүүдэд ажлыг энэ сарын 20-ноос эхлүүлж, үе шаттай явуулна. Эхний ээлжид Сүхбаатар дүүргийн Бага тойруугаас Их тойруу доторх явган хүний замыг засварлана. Багшийн дээдийн хойно Спортын төв ордны арк дээр иргэдээс гомдол их ирдэг. Автомашин явах хоёр урсгал замтай ч хажуугаар нь явган хүний зам байдаггүй. Тиймээс иргэд, орчмоор нь зорчиж байгаа оюутнуудад зорчиход хүндрэлтэй. Энэ хэсэгт мэргэжлийн байгууллагын дүгнэлт гаргуулж, явган хүний замыг хийхээр төлөвлөж байна” гэлээ.
Сүхбаатар дүүргийн хэмжээнд Энхтайваны өргөн чөлөө буюу Арслантай гүүрний баруун талаас Баруун 4 зам хүртэлх явган хүний замыг шинэчлэх ажлыг эхлүүлсэн. Гэрээнд заасан хугацааны дагуу ажлууд хийгдэнэ. МУИС-ийн баруун талаас Засгийн газрын ордны зүүн талд байрлах “Галлериа Улаанбаатар”-ын урд талын хэсэг, СТӨ-ний ард талын хэсгийн явган замын ажлуудыг нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газраас хяналт тавин гүйцэтгэж байна.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС
Тод мэдээ
Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж эхэллээ
Нийслэлийн Засаг даргын 2025 оны “Гол, усны ослоос урьдчилан сэргийлэх талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” захирамжийг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд өнөөдрөөс Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж эхэллээ.
Тодруулбал, нийслэлийн Онцгой байдлын газар, нийслэлийн Цагдаагийн удирдах газар, дүүргүүдийн Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн хэлтсийн алба хаагчид Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу 9 чиглэлд ирэх есдүгээр сарын 21-ний өдрийг дуустал хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллах юм. Энэ жилээс Сэлбэ гол дагуу хөдөлгөөнт эрүүл ажиллана. Нийслэлийн хэмжээнд гол, усны ослоос аврах, урьдчилан сэргийлэх завьт болон хөдөлгөөнт эргүүл 15 дахь жилдээ ажиллаж байна.
НИЙСЛЭЛИЙН ОНЦГОЙ КОМИСС
Тод мэдээ
Сүхбаатарын талбайн хоёр талын явган хүний замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж байна
Нийт 15 байршилд явган хүний замыг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчлэх ажил үргэлжилж байна. Үүний нэг болох Сүхбаатарын талбайн хоёр талын 5012 ам.метр талбай бүхий явган хүний зам засварын байршилд холбогдох албаныхан ажиллалаа.
Тухайн байршилд ажилласан УБЗАА-ны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын газрын дарга Г.Билгүүн “Нийслэл хотын хэмжээнд төв магистрал зургаан гудамжинд байгалийн чулуун хавтангаар явган хүний зам хийж байна. Тухайлбал, Төв шуудангийн уулзвараас Сүхбаатарын талбайг тойрсон явган хүний замыг тодорхой хэсгүүдэд хувааж, ажлыг үргэлжлүүлж байгаа юм. Ажил гүйцэтгэхдээ явган зорчигчийн хөдөлгөөнд саад учруулахгүйн тулд иргэд чөлөөтэй зорчих гарцыг гаргасан” гэлээ.
Түүнчлэн явган замыг байгалийн боржин чулуун хавтангаар шинэчлэхдээ галаар шатаах, цохилттой дрилл ашиглан барзгар гадаргуу үүсгэх байдлаар технологийн шинэчлэлтийн ажлыг зарим шаардлагатай хэсэгт оруулж өгч байгааг ажил гүйцэтгэгчид хэллээ.
НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС