Чөлөөт бүс
Бразил Улс шүгэл үлээгчийн тогтолцоог сайжруулж байна
Эх сурвалж: https://globalanticorruptionblog.com
Авлигын хэрэг нь ихэвчлэн нууц хэлбэрээр, оролцогчдыг олж тогтооход төвөгтэй байдлаар явагддаг тул авлигыг үр дүнтэй шийдвэрлэхэд ихэвчлэн мэдээллийн эх сурвалжид ойр этгээдээс нотлох баримт олж авах шаардлагатай байдаг. Тиймээс шүгэл үлээгчдийг зохих журмын дагуу хамгаалах, урамшуулал өгөх нь нэн чухал юм. Бразил Улсад бусад олон улсын адилаар шүгэл үлээгчтэй холбоотой соёл, уламжлал байдаггүй бөгөөд авлигын талаар нотлох баримтаар хангасан хүнийг хамгаалах, урамшуулах хууль эрх зүйн тогтолцоог илүү боловсронгуй болгох нь чухал юм. Сүүлийн хэдэн жилд Бразил Улс энэ чиглэлээр чухал ахиц дэвшил гаргаж байгаа хэдий ч хийх зүйл их байна.
Хоёр жилийн өмнөөс эрүүгийн хэргийн талаар мэдээлэл өгсөн хүмүүсийг тодорхой хууль тогтоомжийн дагуу урамшуулах практикийг нэвтрүүлсэн. Энэ хууль тогтоомжоор Бразилийн муж улсуудад хууль бус үйлдлийн талаар мэдээлэх утасны шугам бий болгохоос гадна засгийн газрын бүх түвшинд гэмт хэрэг, захиргааны зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, хэргийг илрүүлэх, шийдвэрлэх явцад мэдээлэл өгсөн хүмүүст урамшуулал олгохыг зөвшөөрөв. Тус хууль тогтоомж нь сайн алхам болсон хэдий ч тодорхойгүй, дутуу үлдсэн зүйлүүд байсан юм.
Өнгөрсөн оны сүүлчээр Бразил Улс гэмт хэрэгтэй тэмцэх тухай хуулийг баталсантай холбогдуулан шүгэл үлээгчийн хуулиа шинэчлэх чиглэлээр бас нэгэн чухал алхам хийсэн. Энэ хуульд үндэсний болон муж улсын засаг захиргаа, тэдгээрийн агентлаг, компаниудын төрийн захиргааны эсрэг гэмт хэрэг, зөрчил, олон нийтийн эрх ашиг, сонирхолд харшлах аливаа үйл ажиллагааг мэдээлэх боломжийг хангах үүднээс гомдлыг шийдвэрлэх албыг байгуулахыг шаардсан. Энэ хуульд шүгэл үлээгчийг (санаатайгаар болон худал мэдээлэл өгснөөс бусад тохиолдолд) эрүүгийн болон иргэний хэргийн хариуцлага хүлээлгэхгүй байхаар тусгасан.
Тус хуульд шүгэл үлээгчдэд санхүүгийн шагнал олгох талаар тодорхой заалтуудыг оруулсан бөгөөд төрийн захиргааны эсрэг авлигын гэмт хэргээс олсон орлогын талаар мэдээлэл өгсөн хүнд тухайн гэмт хэргээс хураан авсан хөрөнгийн 5-аас доошгүй хувийн санхүүгийн урамшуулал олгохоор заасан.
Энэхүү ахиц дэвшил гарч байгаа хэдий ч Бразилд шүгэл үлээгчийн талаарх хууль эрх зүйн орчин дутагдалтай хэвээр байгаа бөгөөд цаашид сайжруулах шаардлагатай байна.
Нэгдүгээрт. Шүгэл үлээгчийн нэрээ нууцлах асуудал хангалттай тодорхой болоогүй хэвээр байна. Одоо мөрдөгдөж байгаа хууль тогтоомжид шүгэл үлээгчид өөрсдийн хувийн мэдээллийг хамгаалах эрхтэй гэж заасан байдаг боловч шинэ хуульд шүгэл үлээгчид өөрсдийн хувийн мэдээллийг өгөхийг шаардаж байна. Шүгэл үлээгчийн хувийн мэдээллийг тодруулах нь олон нийтийн эрх ашиг, сонирхолд нийцсэн эсвэл мөрдөн байцаалтын явцад тодорхой ашиг тустай юу гэдгийг тодорхой болгох хэрэгтэй. Мөн шүгэл үлээгч нэрээ нууцлахыг хүссэн тохиолдолд дараагийн мөрдөн байцаах ажиллагааг зогсоох эсэх, шүгэл үлээгчийн хэн болохыг үнэхээр нууцалж чадах эсэх нь тодорхой бус хэвээр байна.
Хоёрдугаарт. Шүгэл үлээгчдэд санал болгосон санхүүгийн урамшуулал хэтэрхий бага бөгөөд хэтэрхий эргэлзээтэй байна. 2019 оны хуульд урамшууллыг шүгэл үлээгчийн өгсөн мэдээллээс олсон орлогын 5 хувиас хэтрэхгүй байхаар хязгаарласан. Энэ хувь хэмжээ нь 20% эсвэл 30%-иас их байх хэрэгтэй бөгөөд зөвхөн нөхөн төлсөн орлогод биш ногдуулсан торгуулийн мөнгийг оруулан тооцох шаардлагатай.
Чөлөөт бүс
Өнөөдөр Аугаа их Ялалтын баярын өдөр
Өнөөдөр тавдугаар сарын 9. Аугаа их Ялалтын баярын 80 жилийн ойн өдөр. Мөн хүн төрөлхтөн хор уршгийг нь хэзээ ч үл мартах аймшигт дайны утаагаар дэлхийг нөмөрч, 71 сая хүний халуун амийг авч одсон Дэлхийн хоёрдугаар дайн Европын бүс нутагт дуусч фашист Герман шударга ёсны төлөө тэмцэгч олон улсын эв нэгдлийн хүчний өмнө үг дуугүй бууж өгсөн түүхт өдөр.
Тус дайны үеэр амь үрэгдэгсдийн олонх нь энгийн иргэд, хүүхэд, эмэгтэйчүүд байсан гэдэг. Дэлхийн II дайнд 61 улс орон, дэлхийн хүн амын 80 орчим хувь оролцож, 110 сая гаруй хүн цэргийн албанд татагдсан тоо баримт бий. Дайны нийт өртөг нь 1944 оны ханшаар триллион америк доллар болсон нь түүхэн дэх хамгийн өндөр өртөгтэй дайн гэж тооцогддог.
Хүн төрөлхтний түүхэн дэх хамгийн том энэхүү зэвсэгт мөргөлдөөний үеэр тэр үеийн ЗХУ-ын дайчид фашистын Герман болон тэдний холбоотнуудын 600 дивизийг бут ниргэжээ. ЗХУ-ыг эзлэн авахаар төлөвлөж байсан Адольф Гитлерийн армийн цахилгаан дайны төлөвлөгөө Москвагийн дэргэдэх тулалдааны үеэр нуран унасан. Зөвлөлтийн дайчид Сталинградаас Берлин хүртэл ялалт байгуулж явахдаа фашистуудад эзлэгдсэн Европ тивийн талыг чөлөөлжээ. Фашистын Герман үг дуугүй бууж өгөх актад тавдугаар сарын 8-нд төв Европын цагаар 22.43 минут буюу Москвагийн цагаар тавдугаар сарын 9-ний 00.43 цагт гарын үсэг зурсан юм.
НҮБ-ын шийдвэрээр дэлхийн II дайны дурсамж, эвлэрлийн өдөр болгон энэ өдөр Орос улсад хүн төрөлхтний түүхийн хамгийн аймшигт дайнаас эргэж ирээгүй төрөл төрөгсдөө гэр бүл, төрөл төрөгсөд нь дурсан санаж, Парист Францын төрийн тэргүүн нэр нь тодорхойгүй цэргийн булшинд цэцэг өргөн, цэргийн анги ёслон жагсдаг байна. Германд энэ л өдрийг нацизмаас чөлөөлөгдсөн өдөр гэж хүндэтгэн тэмдэглэдэг.
1945 оны тавдугаар сарын 9. Монголчуудын хувьд ч нэн чухал түүхэн тэмдэглэлт өдөр. Монголчууд бид ч энэ дайны хор уршгийг чамгүй амсаж, эрэлхэг хөвгүүд маань эх орноо хамгаалан тулалдаж явсан түүх хуучраагүй байна. Фашизмын эсрэг тэмцэлд амь насаа алдсан дэлхийн улс орнуудын эрэлхэг хүмүүс, тэдний дунд цусаа урсган, эрэлхэгээр тулалдаж, тэмцэж асан Монгол угсаатан олон зуун охид, хөвгүүдийн гэгээн дурсгалыг бүгд чимээгүй мэхийн зогсож хүндэтгэе!
Чөлөөт бүс
Хачиг дайжуулагч, үргээгч бүтээгдэхүүн хэрэглэхийг зөвлөж байна
Чөлөөт бүс
Хачигт халдварын идэвхжилийн үе эхэлсэн тул хазуулахаас сэргийлээрэй
Хаврын улиралд буюу гуравдугаар сарын сүүлээс хачигт халдварын өвчлөл нэмэгддэг. Өнгөрсөн 2003-2024 онд хачигт халдварын нийт 3080 тохиолдол бүртгэгдэж байжээ. Харин 2025 оны гуравдугаар сарын 16-наас буюу хачгийн улирал эхэлснээс хойш хачигт хазуулсан гэх өгүүлэмжтэй 44 хүн ХӨСҮТ-д ханджээ.
Улмаар ХӨСҮТ-ийн нэгдүгээр тасагт хачигт риккетсиоз оношоор таван хүн хэвтэн эмчлүүлж байгаа аж. Эдгээр хүмүүс Төв, Завхан аймаг, Багануур дүүрэгт хачигт хазуулсан гэх өгүүлэмжтэй.
Хачигт хазуулсан тохиолдолд халуурах, толбон гөвдрүүт тууралт гарах, хазуулсан хэсэг хавдаж улайх, нүдний салст улайх зэрэг зовуурь илэрдэг. Иймээс агаар салхинд гарч, аялж зугаалахдаа малгай, тод өнгийн битүү хувцас өмсөж, 1-2 цаг тутамд өөрийнхөө болон хамт яваа хүмүүсийнхээ хувцсанд хачиг наалдсан эсэхийг сайтар шалгаж, хачигт хазуулахаас сэргийлээрэй.
Мөн хачигт хазуулсан тохиолдолд хэрхэн зөв арга хэмжээ авах талаар ХӨСҮТ-ийн цахим хуудаснаас харах боломжтой.
